با گسترش روز افزون استفاده عموم مردم از گوشی‌های هوشمند و راه‌های ارتباطی جدید از طریق شبکههای مجازی، حجم اختلافات زناشویی نیز افزایش یافته و گاهی موضوع استفاده نادرست از این موارد، باعث شده برخی از زوج‌ها برای حل اختلاف بر سر خیانت و عدم وفاداری همسرشان، دست به دامان مراجع قضایی شوند.در این نوشتار از مجله حقوقی دادمان قصد داریم انواع خیانتی که باعث طلاق می شود را بررسی کنیم.
انواع خیانتی که باعث طلاق می شود!!!
خیانت کردن همسر برای هریک از زوجین بسیار ناگوار است و در اغلب موارد، اولین راه حلی که بعد از آگاهی از خیانت همسر به ذهن زوج آسیب دیده خطور می‌کند، طلاق است. آیا صرف وجود رابطه یکی از همسران با شخص ثالث می‌تواند از موجبات طلاق باشد؟
اثبات خیانت یا توهم به خیانت (در صورت وجود دلایل و امارات)، در صورتی‌که از مصادیق ایجاد عسر و حرج بوده و ادامه زندگی مشترک را ناممکن سازد، می‌تواند برای مرد و زن از موجبات طلاق باشد.
اگر چه مرد هر وقت بخواهد می‌تواند دادخواست طلاق بدهد و ملزم نیست دلیل خاصی را برای تصمیم خود ذکر کند و این قاعده مطابق با شرع اسلام بنا شده که اختیار طلاق را به مرد داده است، ولی این محدودیت برای مرد وجود دارد که اگر بخواهد زن خود را طلاق دهد، حتما به دادگاه مراجعه کند. در این صورت، دادگاه گواهی عدم سازش صادر خواهد کرد و ثبت طلاق فقط با این گواهی ممکن خواهد بود.
اما در صورتی که زن درخواست طلاق کند، اگر از طریق طلاق خلع یا توسل به شروط ضمن عقد نکاح و گرفتن وکالت برای طلاق، نتواند راهی برای درخواست طلاق پیدا کند، باید به اثبات ادعای خود بپردازد که خیانت یا توهم به خیانت کردن همسرش موجب عسر و حرج شده یا با توسل به بند ۵ ماده ۱۱ قانون حمایت خانواده اقدام کند.
خیانت در زندگی زناشویی به شکل مشخص در قانون ما جرم انگاری نشده است. شاید بتوان گفت تنها آثار خیانتی که باعث طلاق می شود، رابطه نامشروع جنسی است که حسب مورد می‌تواند مشمول مجازات حد یا تعزیر قرار گیرد.
از این سو ارسال یک ایمیل که محتوای ابراز علاقه ساده به یکی از همسران دارد نمی تواند جرم باشد و خیانتی باشد که باعث طلاق می شود. از سوی دیگر ارسال یک فیلم یا برنامه صوتی و … مستهجن فقط می‌تواند مشمول جرایم رایانهای تلقی شود و نه موضوع خیانتی که باعث طلاق شود.
طلاق به دلیل خیانت زن
حق طلاق بر اساس قوانین کشور با مرد است. زمانی که زن به شوهر خود خیانت کند، مرد می‌تواند با اثبات این قضیه و ارائه دلایل کافی از او طلاق بگیرد. یک نکته مهمی که در رابطه با طلاق از طرف مرد وجود دارد، مسئله مهریه است. در مورد طلاق، مهریه یک مسئله چالش‌برانگیز و پر‌اهمیت است. در مورد رابطه نامشروع زن شوهردار و خیانتی که باعث طلاق می شود، در صورتی که این موضوع اثبات شود باز هم مهریه از بین نمی‌رود و حتی اگر زن بنا به دلایلی در زندان باشد باز هم می‌تواند مهریه خود را از شوهرش بخواهد.
البته در بسیاری از مواقع، تحت شرایط و دلایلی که در روند طلاق رخ می‌دهد زن مهریه خود را به مرد می‌بخشد و به اصطلاح، راضی به طلاق توافقی می‌شود، اما بر اساس قانون حتی اگر رابطه نامشروع زن اثبات شود و مرد این مسئله را در دادگاه ثابت کند که زن به او خیانت کرده است، باز هم مهریه او از بین نمی‌رود. دیگر نکته مهمی که در رابطه با طلاق به دلیل خیانت همسر وجود دارد، آن است که اجرت‌المثل نیز همانند مهریه بر اثر اثبات رابطه نامشروع از بین نمی‌رود و دادگاه با ارجاع پرونده به کارشناس، اجرت‌المثل را مشخص می‌کند.
چگونه می‌توان خیانت را اثبات کرد؟
طلاق به دلیل خیانت، یکی از متداول‌ترین انواع طلاق در جامعه کنونی است. بر اساس قوانین مجازات اسلامی، هرگاه بین زن و مرد رابطه زوجیت وجود نداشته باشد و آنها مرتکب جرم رابطه نامشروع شوند، امکان محکومیت آنها تا ۹۹ ضربه شلاق وجود دارد. یکی از بحث‌ها و چالش‌هایی که در رابطه با “طلاق به دلیل خیانت همسر” وجود دارد، بحث اثبات خیانت در دادگاه است. برای اثبات این موضوع در دادگاه راه‌های مختلف وجود دارد:
متهم یا همان شخص خیانتکار باید در حضور بازپرس به جرم خیانت خود اعتراف کند. یعنی اگر مرد یا زن متهم به جرم خیانت محکوم شده‌اند، باید اعتراف کنند که این عمل را مرتکب شدند. تعداد اقرار لازم برای اثبات خیانت نیز یک بار در دادگاه و نزد قاضی است.
دومین مورد برای اثبات خیانتی که باعث طلاق می شود، ارائه صیغه‌نامه موقت است. یعنی اگر مرد دچار خیانت شده است، زن باید صیغه‌نامه موقت او را به دادگاه ارائه کند. در صورتی که مرد بدون اجازه زن ازدواج موقت یا دائم دیگری داشته باشد، بر اساس قوانین و مقررات مرتکب جرم خیانت به همسرش شده است و در چنین شرایطی، زن می‌تواند تقاضای طلاق به دلیل خیانت را به دادگاه ارائه دهد.
شهادت شهود نیز دومین راهی است که برای اثبات خیانت به همسر وجود دارد. در چنین شرایطی دو مرد باید شهادت دهند که متهمین مرتکب چنین جرمی شده‌اند تا دادگاه رای به طلاق به دلیل خیانت دهد.
گاهی اوقات نیز علم قاضی به کمک شاکی می‌آید! یعنی قاضی با کمک مستنداتی که در نزد او در دادگاه مطرح شده است، نظریه کارشناس، تحقیقات محلی، معاینه محل، اظهارات افراد مطلع و شاهدان، اطلاع یافتن از تمامی اسناد و مدارکی که در رابطه با طلاق به دلیل خیانت در دادگاه ارائه شده‌اند و … را به درستی را صادر می‌کند.
فیلم، پیامک، عکس و مدرک دیگری که رابطه نامشروع زن یا مرد متاهل را به اثبات برساند اماره قضایی نامیده شده و می‌تواند برای اثبات رابطه نامشروع در دادگاه مورد استفاده طرفین قرار گیرد.
مجازات جرم خیانت زوج به زوجه
بر اساس ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی، در شرایطی که یکی از زوجین با شخص ثالثی ارتباط دوستی برقرار کند یا او را ببوسد یا در آغوش بگیرد یا با او همبستر شود، مرتکب رابطه نامشروع شده است. مطابق این قانون، مرتکب به شلاق تعزیری تا ۹۹ ضربه محکوم خواهد شد.
توجه داشته باشید که این ماده در خصوص کسانی است که رابطه نزدیکی بین آنها محقق نشده است. اگر رابطه زنا بین فرد متاهل با شخص ثالثی محقق شود، ممکن است با وجود شرایطی او را اعدام کنند.
مطابق قانون مجازات زنای فردی که متأهل است و هیچ مانعی برای برقراری رابطه با زن یا مردی که عقد نکاح بین آنها منعقد شده است، وجود نداشته باشد، به عنوان زنای محصنه شناخته می‌شود. در این شرایط حکم او سنگسار یا اعدام یا شلاق حدی خواهد بود.
موانع تحقق زنای محصنه چه چیزهایی هستند؟
زنای غیر محصنه، یکی از انواع زنا در قانون مجازات بوده که در آن، فرد زانی ( زانی، یعنی کسی که اقدام به زنا می کند) زن یا مردی مجرد است یا در صورت تاهل، شرایط احصان برای او وجود ندارد. حکم مجازات زنای غیر محصنه، صد ضربه شلاق حدی خواهد بود. حکم کفاره زنای غیرمحصنه، در شرع مشخص نشده، ولی برخی مراجع معتقدند، علاوه بر کیفر، پرداخت کفاره نیز لازم است.
زنای محصنه یکی از انواع زنا است که به رابطه جنسی بین زن و مردی گفته می شود که یکی یا هر دوی آنها ازدواج کرده و متاهلند. به زنی که شوهر دارد و زنا می کند، محصنه و به مردی که زن دارد و زنا می کند، محصن می گویند. طبق قانون مجازات اسلامی، حکم زنا محصنه، برای زانی محصن یا زانیه محصنه، رجم است
تصور کنید مرد متاهلی هیچ مانعی مانند سفر یا بیماری مقاربتی برای برقراری رابطه با زن خودش ندارد. اگر او با خانمی غیر از زن خود رابطه جنسی کامل برقرار کند، مرتکب زنای محصنه شده است. مطابق قانون مجازات او اعدام یا سنگسار یا شلاق حدی خواهد بود. اگر مردی بتواند ثابت کند که بیماری یا مسافرت زن او مانع برقراری رابطه زناشویی بوده است، به مجازات زنای محصنه محکوم نخواهد شد. قاضی مطابق شرع و قانون مجازات زنای غیر محصنه را برای او تعیین خواهد کرد.
با توجه به مواردی که بیان شد، هر نوع علاقه‌مندی یا حتی چشمک زدن یا لبخند زدن از روی علاقه توسط فرد متاهل به دیگران قابل مجازات نیست. این موارد به عنوان جرم خیانت مرد به زن محسوب نمی‌شوند. هر زمانی که مرد یا زنی با برقراری رابطه جنسی یا دوستانه خارج از عرف، خیانت کند، این موارد در دادگاه قابل پیگری هستند.
آیا وجود رابطه اینترنتی می‌تواند به عنوان خیانت محسوب شود؟
موضوع این سوال فقط برای زن مطرح خواهد بود که بتواند برای طلاق و اثبات عسر و حرج، به آن متوسل شود و طبق قانون، مرد برای طلاق نیاز به اثبات هیچ موضوعی ندارد.
ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی بیان می‌کند:
هر کس مدعی حقی باشد، باید آن را اثبات کند و کسی که علیه او ادعایی شده، هرگاه در مقام دفاع در دادگاه، مدعی امری شود که محتاج به دلیل باشد، اثبات امر بر عهده او است.
ایمیل، اس ام اس یا چت را می‌توان از لحاظ شباهت با دلایلی هم‌چون سند عادی سنجید. اما چون امکان دخالت در این اسناد از طریق هک و… بسیار است، اطمینان از صحت و درستی و انتساب آنها به یک فرد، نسبت به سایر اسناد کتبی، کمتر است و شامل خیانتی که باعث طلاق می شود نیست.
روش‌های ارتباطی چون ایمیل، چت، اس ام اس، تنها می‌توانند از امارات (نشانه‌های) ایجاد علم برای قاضی باشند که در کنار سایر شرایط، موجب علم قاضی در خصوص مساله گردد.
در نتیجه، وجود چنین رابطه‌ای به صرف رابطه اینترنتی جرم انگاری نشده و فقط در صورت بروز این رابطه در قالب‌های جرایم عمومی (مذکور در قانون مجازات) قابل پیگرد است و نمیتوان ملاکی برای خیانتی که باعث طلاق می شود قرار داد.
آیا با داشتن حکم تعزیری رابطه نامشروع ک ۹۹ ضربه شلاق هست در مورد مرد و اجرا شده زن می‌تواند با همین حکم عسر و حرج خود را بگیرد و طلاقش را دادگاه صادر کند؟