به موجب ماده ۵ قانون اصلاح قانون چک بعد از ثبت غیر قابل پرداخت بودن یا کسری مبلغ چک در سامانه یکپارچه بانک مرکزی، این سامانه مراتب را به صورت برخط به تمام بانکها و موسسات اعتباری اطلاع میدهد.حال گاهی پیش میآید که موجودی حساب صادر کننده چک کمتر از مبلغی است که در چک درج شده است. در این شرایط سوالی که مطرح میشود این است که آیا دارنده چک میتواند فقط بخشی از مبلغ چک را از بانک درخواست کند؟
دریافت بخشی از مبلغ چک
مدتی است که قانون جدید چک برای اجرایی شدن ابلاغ شده است. بر اساس این قانون در صورتی که موجودی حساب صادر کننده چک در بانک کمتر از مبلغ چک باشد، بانک مکلف است به تقاضای دارنده چک مبلغ موجودی در حساب را به او بپردازد. بر این اساس دارنده چک با قید مبلغ دریافت شده پشت چک، آن را به بانک میدهد و بانک هم موظف است بنا به درخواست دارنده چک فورا کسری مبلغ چک را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی وارد کند و پس از دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامهای با مشخصات آن را به متقاضی تحویل دهد. به موجب ماده ۵ قانون اصلاح قانون چک مصوب ۱۳۹۷ در صورتی که موجودی حساب صادر کننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد، به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغ موجود در حساب را به دارنده چک بپردازد.
دارنده با قید مبلغ دریافت شده پشت چک، آن را به بانک تسلیم میکند. چک مزبور نسبت به مبلغی که پرداخت نشده است، بیمحل محسوب و گواهینامه بانک در این مورد برای دارنده چک، جانشین اصل چک میشود. بانک مکلف است بنا به درخواست دارنده چک فورا کسری مبلغ چک را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی وارد کند و با دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامهای که مشخصات چک، هویت و نشانی کامل صادرکننده در آن ذکر شده باشد، علت یا علل عدم پرداخت را صریحا قید و آن را امضا و مهر و به متقاضی تسلیم کند.
باید به این نکته توجه داشت که به گواهینامه فاقد کد رهگیری در مراجع قضایی و ثبتی ترتیب اثر داده نمیشود. بر این اساس چک نسبت به مبلغی که پرداخت نشده بیمحل محسوب و گواهینامه بانک در این مورد برای دارنده چک، جانشین اصل چک میشود. در برگ مزبور باید مطابقت یا عدم مطابقت امضا صادر کننده با نمونه امضا موجود در بانک از طرف بانک گواهی شود