در هر شهر ساختمان‌های متعدد و بسیاری وجود دارد و هر ساختمان مورد مصرف متفاوتی دارد. ممکن است در همسایگی شما ساختمان‌هایی وجود داشته باشد که مسکونی هستند، شاید هم ساختمان‌هایی باشند که تجاری هستند و برای کسب‌وکار از آن‌ها استفاده می‌شود. هر ساختمان شناسنامه‌ای دارد و در آن شناسنامه موارد متعددی درباره ساختمان نوشته شده است. این شناسنامه را پروانه ساخت ساختمان می‌نامند که در آن مشخصات فنی ساختمان اعم از متراژ همه واحدها، متراژ کل ساختمان، تعداد طبقات، مشاعات ساختمان و
از همه مهم‌تر کاربری ساختمان لحاظ شده است. هر ساختمانی که ساخته می‌شود برای هدف خاصی از آن استفاده می‌شود. ممکن است شما ساختمانی را به‌عنوان سکونت‌گاه خود بسازید یا آن را برای اجاره و فروش بنا کنید. همه این موارد باید توسط شهرداری تایید شود. شهرداری طی عملکردی قانونی نوع استفاده شما از ساختمان یا زمینی که متعلق به شماست را در پروانه ساخت درج می‌کند. اگر بخواهیم تعریف قانونی کاربری ساختمان را بیان کنیم چنین می‌گوییم: کاربری ساختمان عبارت است از تعیین نحوه استفاده از یک ساختمان بر اساس طرح تفصیلی شهرداری، چگونگی بهره‌برداری از ساختمان و فعالیت‌های شهری اطراف ساختمان که همه این موارد توسط شهرداری انجام می‌شوند.
مراحل تغییر کاربری واحدهای مسکونی به تجاری
- مراجعه به دفاتر خدمات نوسازی و ثبت درخواست
برای این‌که بتوانید برای تغییر کاربری اقدام کنید نخست باید فرمی را پر کنید و در آن علاوه بر مشخصات هویتی خود، مشخصات ملک را نیز قید کنید. لازم است تا بیان کنید که تمایل دارید از چه به چه تغییر کاربری ساختمان شما اعمال شود. سپس فرم حاوی اطلاعات مذکور را به دفاتر خدمات نوسازی ارسال می‌کنید و متعاقبا پاسخ آن را دریافت خواهید کرد. خاطرنشان است که مراحل فوق به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود.
- بازرسی از ملک و محل اطراف آن و صدور دستور نقشه
پس از طی مرحله اول، بازرسی از طرف اداره نوسازی به محل مذکور اعزام می‌شود و بازرسی‌های تخصصی در رابطه با ملک انجام می‌گردد. مواردی که در فرم درخواست پر کرده‌اید توسط بازرس با ملک مطابقت داده می‌شود. علاوه بر آن بازرس اطلاعات و مدارک دیگری نیز جمع‌آوری می‌کند، وی مواردی مانند محیط فعلی را بررسی می‌کند و تشخیص می‌دهد که آیا ملک برای تغییر کاربری موقعیت مناسبی از نظر مکانی و محیط اطراف دارد یا خیر. ایجاد مزاحمتی برای همسایگان دارد یا هیچ نقطه مشاعی با دیگر واحدهای مسکونی ندارد. همچنین عرض معبر ملک را اندازه‌گیری و با توجه به آن اقدام به صدور دستور نقشه می‌کند.
- مالک نقشه را تهیه می‌کند و نسبت به اخذ مجوز لازم اقدام می‌کند
مالک ساختمان یا ملک مورد نظر، اقدام به تهیه نقشه برحسب دستور نقشه صادر شده از اداره نوسا
زی می‌کند. مواردی که در دستور نقشه ذکر شده‌اند باید در نقشه جدید رعایت شوند، برای مثال ممکن است تغییر مورد نظر مستلزم داشتن پارکینگ بزرگ برای رفت‌وآمد خودروهای امدادی و آتش‌نشانی باشد. همچنین ممکن است نیاز به ایجاد فضای بهداشتی برحسب کاربری درخواست داده‌شده باشد که در این صورت اخذ مجوز از مراجع ذی‌ربط مانند وزارت بهداشت و … نیاز باشد. خوشبختانه برای اخذ مجوزهای دیگر از مراجع ذی‌ربط نیازی به مراجعه حضوری به این مراجع نیست و موارد مذکور به‌صورت الکترونیکی در دستور کار اداره نوسازی قرار خواهند گرفت.
- پس از این‌که نقشه توسط مالک تهیه شد به اداره نوسازی ارسال می‌شود و توسط کارشناسان بررسی می‌شود.
اگر مغایرتی با موارد مذکور در دستور نقشه وجود داشته باشد، مالک موظف است آن‌ها را اصلاح کرده و مجددا به اداره نوسازی ارسال کند. درصورتی‌که نیاز به اخذ مجوز از ارگان خاصی باشد فرایند به صورتی الکترونیکی انجام می‌شود و استعلام‌های مربوطه به اطلاع مالک می‌رسد. اگر تمام موارد به‌درستی انجام شده باشد، نقشه توسط کارشناسان تایید شده و دستور صدور مجوز داده می‌شود.