عارضه یابی صنایع از طریق پرسشنامه به چه صورت می باشد؟

کارشناسان حوزه های صنعتی، از راه های متفاوتی به منظور عارضه یابی صنایع استفاده می کنند. یکی از رایج ترین این روش ها، عارضه یابی صنایع از طریق پرسشنامه می باشد.

در یک طرح تحقیق، پرسشنامه‌ها به عنوان یک ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مورد توجه قرار می‌گیرند. اغلب در تحقیقات و نظر سنجی‌های اجتماعی، از پرسشنامه‌ها برای ثبت اطلاعات استفاده می‌شود.

پرسشنامه چیست؟

«پرسشنامه» (Questionnaire)  یک ابزار تحقیقاتی در تحقیق علمی محسوب شده که متشکل از یک سری سوال به منظور جمع‌آوری اطلاعات از پاسخ دهندگان است. می‌توان پرسشنامه‌ها را نوعی مصاحبه کتبی دانست. البته پاسخ‌های مربوط به پرسشنامه‌ها را می‌توان به صورت حضوری، از طریق تلفن، کامپیوتر و پست الکترونیک یا پست سنتی نیز بدست آورد. پرسشنامه‌ها روشی نسبتاً ارزان، سریع و کارآمد برای به دست آوردن مقادیر زیادی اطلاعات از یک نمونه بزرگ از افراد جامعه آماری محسوب می‌شوند که در اغلب طرح‌های تحقیقی و بخصوص نظرسنجی‌ها، به کار می‌روند.

در این شیوه جمع‌آوری اطلاعات، مقادیر و داده‌ها، نسبتاً سریع جمع آوری می‌شوند، زیرا برای تکمیل پرسشنامه‌ها و ارائه پاسخ به سوالات، نیازی به حضور محقق نیست. در این صورت برای کسانی که امکان حضور برای مصاحبه را ندارند، پرسشنامه‌ها یک راه‌کار ایده‌آل محسوب می‌شوند. خوشبختانه به کمک پرسشنامه‌ها می‌توان هم متغیرهای کیفی و هم کمی را اندازه‌گیری کرده و برای تحقیقات و نظرسنجی‌های آماری به کار بست.

موضوعی که در هنگام استفاده از پرسشنامه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد، تکمیل پرسشنامه‌ها توسط پاسخ‌دهنده است. یکی از مشکلات اساسی در پرسشنامه‌ها این است که پاسخ دهندگان ممکن است به دلیل بدست آوردن مطلوبیت بیشتر اجتماعی، وادار به دروغ گفتن بشوند. اکثر افراد می‌خواهند تصویری مثبت از خود ارائه دهند، بنابراین ممکن است حقیقت را تغییر داده تا نتیجه زیبا به نظر برسد. به عنوان مثال، دانش آموزان در طول نظرسنجی درباره معلم، ممکن است اغراق کرده تا جلب نظر معلم را در سال‌های بعد کسب کنند.

پرسشنامه‌ها می‌توانند وسیله موثری برای سنجش رفتار، نگرش، نظرات و اهداف تعداد نسبتاً زیادی از افراد باشد که با ارزان‌ترین و سریع‌ترین روش صورت می‌گیرد. اغلب محققان از پرسشنامه‌ها با سوالات باز یا بسته یا حتی ترکیبی از آن‌ها، برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده می‌کنند. این شیوه به نظر سودمند می‌رسد زیرا به معنای دستیابی به داده‌‌های کمی و کیفی است که از روش‌های دیگر با زمان و هزینه زیاد بدست می‌آیند. پس از ثبت و پاکسازی داده‌های جمع‌آوری شده، لازم است که تحلیل پرسشنامه‌ای روی آن‌ها صورت گرفته و نتایج یا فرضیه‌های تحقیق، مورد بررسی قرار گیرند. در اغلب موارد، تحلیل‌های آماری مناسب باید انتخاب شده و روی داده‌ها اجرا شوند.

ویژگی‌های پرسشنامه برای عارضه یابی صنایع

استاندارد بودن: پرسشنامه‌ها برای جمع آوری اطلاعات جمعیت شناختی، نظرات شخصی، حقایق یا نگرش از پاسخ دهندگان بسیار مفید است. یکی از بزرگ‌ترین ویژگی‌های پرسشنامه‌ها، استاندارد بودن و یکسان بودن آن است. به این معنی که هر مخاطب سؤالات مشابهی را می‌بیند و پاسخ می‌دهد. این استاندارد بودن و یکنواختی به جمع آوری داده‌ها و تجزیه و تحلیل آماری این داده‌ها کمک می‌کند. به عنوان مثال، یک پرسشنامه ارزیابی فروشگاه‌های خرده فروشی شامل سؤالاتی برای ارزیابی ارزش خرید از فروشگاه، گزینه‌های انتخاب محصول، کیفیت کالا و موارد دیگر است. این سؤالات برای همه مشتریان یکسان است. در نتیجه اطلاعات را می‌توان پس از گردآوری در سطح وسیعی تحلیل و مقایسه کرد.

اکتشافی بودن: برای جمع آوری داده‌های کیفی، پرسشنامه می‌تواند ماهیت اکتشافی داشته باشد. هیچ محدودیتی برای سؤالاتی که در پرسشنامه‌ها آمده است وجود ندارد. به عنوان مثال، اگر یک پرسشنامه برای درک هزینه خانوار تهیه شده باشد، یک لیست از سؤالات بسیار ساختار یافته می‌تواند جمع آوری داده‌ها را محدود کند. ممکن است مواردی در هزینه خانوار باشد که از دید طراح سوال مخفی مانده باشد اما با طرح یک سوال باز پاسخ مانند “چه هزینه‌های دیگری دارید که در اینجا اشاره نشده است؟” می‌توان به نکات مهمی پی برد.

دنباله دار بودن سؤالات: پرسشنامه به طور معمول از ساختاری از سؤالات پیروی می‌کند تا تعداد پاسخ‌ها را افزایش دهد و اطلاعات بیشتری گردآوری شود. به طور معمول ابتدا اطلاعات جمعیت شناختی افراد اخذ می‌شود و سپس به سراغ اطلاعات خاصی که مدنظر طراحان بوده است می‌رود. بنابراین طیف وسیعی از اطلاعات را می‌توانید از طریق پرسشنامه‌ها گردآوری کنید.

عارضه یابی صنعتی چیست؟

امروزه یکی از موضوعاتی که بیشتر از قبل ذهن سازمان ها و مدیران آن ها را درگیر کرده و تبدیل به دغدغه ای در سطح سازمانی شده است، موضوع ایجاد تغییری جدید، اصلاح و بهبود روند کارایی سازمان ها است. منشا شکل گیری این دغدغه به ۲ دلیل اساسی مربوط می شود:

سازمان ها و محیط پیرامون آن ها به صورت دائمی دچار تغییر و تحول می شوند و در این تغییرات، تنها سازمان هایی پیروز هستند که به راحتی می توانند خودشان را با وضعیت جدید وفق دهند. سازمان هایی که سازگاری بالایی دارند و با الزامات و قوانین موجود هماهنگ هستند، به راحتی می توانند در شرایط جدیدی که به وجود آمده است، به حیات خود ادامه دهند.

هر سازمانی برای اینکه بتواند به رشد و تکامل متناسب با اهداف خود برسد باید به صورت مداوم از درون متحول شود و انعطاف پذیری ایجاد هرگونه تغییر جدیدی را در سازمان داشته باشد؛ در این صورت است که یک سازمان می تواند به راحتی به سمت رشد و بلوغ خود حرکت کند. مدیران باید در نظر داشته باشند که به جای آن که وقت و انرژی خود را صرف حل مسائل خارجی سازمان کنند، باید این انرژی را در بهبود فضای داخلی سازمان بکار گیرند تا نتیجه ای بهتر عاید آن ها شود.

با وجود تمام اهمیت و ضرورتی که این موضوع برای سازمان ها دارد، اما در کنار آن متغیر های زیادی هم وجود دارد که بر مسائل داخلی سازمان موثر بوده و روز به روز این مسائل پیچیده تر می شوند و به تبع، راه حل های سخت تری هم می طلبند. در این شرایط نه تنها رشد و توسعه کار سختی به نظر می رسد بلکه حتی حفظ وضع موجود یک سازمان در رقابت با دیگر سازمان ها به علت وجود تنوع و پیچیدگی های زیاد نیز یک امر اساسی و مهم برای هر سازمان به شمار می رود. به همین علت چاره ای به جز از سر راه برداشتن مشکلات و عبور از ناهمواری ها نیست و این کار تنها راه ادامه حیات و فعالیت هر سازمانی است.

عارضه یابی صنایع

برای هدایت سازمان ها به سمت هدفشان در چنین شرایطی، اول از همه باید درک درستی از شرایط به وجود آمده بدست آورد و همچنین باید نقاط ضعف و قوت هر سازمان به خوبی شناسایی شود چرا که توانایی پاسخگویی سازمان های مختلف در برابر شرایط یکسان، مانند یکدیگر نیستند و هر سازمانی با توجه به عملکرد و انعطاف پذیری داخلی خود، به شکل های متفاوتی مشکلات را از سر راه خود بر می دارد. هر سازمان الگوی به خصوص خود را برای رفع ناهمواری ها دارد.

برای شروع ایجاد تغییر و تحول در هر سازمانی، اول از همه باید درک و شناخت صحیحی از وضعیت حال حاضر سازمان داشت. اگر در زمان درست و به موقع بتوان مشکل به وجود آمده را شناسایی کرد و از عارضه هایی که سازمان درگیر آن شده است اطلاعات کافی کسب کرد، می توان سریع تر راه حل آن را یافت و ریشه یابی این عارضه ها با سرعت بیشتری صورت می گیرد، قبل از اینکه محیط داخلی سازمان را به صورت فراگیر درگیر مشکل شود. برای رسیدن به این هدف، متدلوژی شناخت سازمانی، تنظیم و تدوین شده است که بر مبنای بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت برای ارزیابی هرچه بهتر و سریع تر سازمان ها در اختیار مدیران قرار گرفته است.

برای پیگیری فرایند معاینه سازمانی، ۲ مدل مهم و اساسی مورد استفاده قرار می گیرد که با مشارکت کارفرمایان و کارشناسان مربوطه در هر سازمان و همکاری آن ها با یکدیگر، این فرایند علمی را می توان به سرعت در سازمان به اجرا در آورد. این فرایند با تشکیل تیم بین کارفرما و سازمان، در پی رسیدن به ۲ هدف ارزشمند است:

1. تشخیص صحیح و به موقع مشکلات سازمانی و بکارگیری کل توانمندی سازمان برای حل آن
2. ترسیم تصویر و شکلی درست و کامل درباره وضعیت کنونی سازمان و چگونگی ایجاد تغییر در جهت بهبود؛

که این امر از طریق تعاملات بین کارفرما و مشاوران صورت می گیرد. در کل نقش کارفرما در این موضوع بسیار اساسی بوده و کارفرما یکی از شخصیت های مهم سازمانی برای ایجاد تغییر در آن است.

مراحل انجام عارضه یابی صنایع:

1. طرح موضوع و بیان مسئله یا مسایل سازمان
2. کسب موافقت مدیریت ارشد شرکت برای اجرای پروژه عارضه یابی
3. انتخاب مشاورین با تجربه که فعالیتهای قبلی آنها در صنعت مربوطه باشد
4. تشکیل تیم عارضه یابی به منظور ایجاد تفاهم و کسب حمایت و همکاری مدیران
5. انجام آموزشهای اولیه، توجیه و ایجاد اعتقاد در مدیران و سایر اعضا
6. تهیه برنامه و انجام عارضه یابی (علت یابی)
7. ارائه راهکارهای بهبود
8. تدوین و ارائه گزارش

انواع عارضه یابی صنایع:

• عارضه یابی سطحی
• عارضه یابی دقیق و تفضیلی

عارضه یابی سطحی چیست؟

اطلاعات کلی سازمان از راههای مصاحبه، پرسشنامه، بازدید و مطالعه مستندات جمع آوری میشود.
سپس محاسبه سود آوری انجام میشود

عارضه یابی دقیق و تفضیلی

در ۵  مرحله انجام میشود:

۱- شناسایی وضع موجود
۲- تعیین وضعیت مطلوب
۳- شناسایی مسائل و فرصت ها
۴- تعیین عوامل و علل ریشه ای
۵- تدوین اقدامات اجرایی

نتایج اجرای طرح عارضه یابی صنایع در واحد می‌تواند تمام یا بخشی از موارد زیر باشد:

•  علل تاخیر در کار یا پروژه و حل آن
•  محاسبه شاخص بهره وری
•  دانستن اهداف سازمان
•  تعیین نقاط ضعف و قوت
•  بهبود جا نمایی ماشین آلات و تجهیزات
•  افزایش میزان سهم از بازار
•  شناسایی وضعیت رقبای داخلی و خارجی
•  افزایش بهره وری
•  عارضه یابی منابع انسانی
•  طبقه بندی داده های اطلاعاتی

و در اخر افزایش امنیت حقوقی معاملات، امنیت داده ها، عدم افشای نوآوری و حفظ انحصار مالکیت فکری

گروه مشاورین و وکلای امور کسب و کار موسسه حقوقی دادمان آماده ارائه انواع مشاوره در پرونده های مربوط به امور اخذ مجوز، امکان سنجی و طرح توجیهی، فرصت های سرمایه گذاری و سایر امور حقوقی مربوط به عارضه یابی صنایع می باشند.برای مشاوره کلیک کنید.