اثبات جرم توهین و تهمت و افترا توسط وکیل جرم افترا چگونه انجام می شود؟

جرم توهین و تهمت و افترا به چه معنا است و نقش وکیل جرم افترا برای اثبات آن چه می باشد؟ جرم توهین و تهمت و افترا یکی از جرائم علیه حیثیت معنوی اشخاص به شمار می رود. توهین (از ریشه وهن) در لغت به معنی سست کردن، خفیف کردن و خوار کردن است. توهین و فحاشی نه تنها در قانون جرم شناخته شده است که در قرآن و احادیث و روایات بسیار مذموم است و از لحاظ اخلاقی و عرفی بسیار ناپسند می باشد.

جرم توهین به چند دسته تقسیم میشود:

• هتک حرمت
• افترا
• قذف

در این نوشتار از مجموعه نکات حقوقی موسسه دادمان ابتدا به بررسی انواع جرم توهین و تهمت و افترا می پردازیم و در ادامه شرایط اثبات تحقق این جرم و نقش وکیل جرم افترا را مورد بررسی قرار می دهیم. با ما همراه باشید.

جرم توهین و تهمت و افترا به معنای نسبت دادن جرم به دیگری و ناتوانی در اثبات جرم به طرف مقابل را گویند.

انواع جرم توهین و تهمت و افترا چیست؟

۱- افترا لفظی یا مکتوب: بدین معنا است که در ضمن نوشته یا اوراق یا نامه جرمی را به دیگری نسبت دهیم

۲- افترا عملی : قرار دادن آلات و ادوات جرم یا اشیا اتهام آور در تصرف دیگری به قصد آنکه فرد را متهم به جرم شده و مجازات گردد.

 توهین و فحاشی در قانون مجازات اسلامی

در قانون مجازات اسلامی در فصل پانزدهم تعزیرات و مجازات های بازدارنده تحت عنوان «هتک حرمت اشخاص» به موضوع توهین و فحاشی پرداخته شده است.

بر اساس ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی:

«توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاط رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.»

قذف و حد قذف چیست؟

قذف در لغت به معنی «تهمت و افترا بستن است» و در اصطلاح  طبق ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی، «قذف یعنی نسبت دادن زنا یا لواط به یک نفر.» طبق ماده ۲۵۰ قانون مجازات اسلامی مجازات قذف ۸۰ ضربه شلاق می باشد. از آن جا که میزان مجازات قذف به طور صریح در قرآن کریم تعیین شده به آن حد قذف می گویند.

 شرایط توهین کننده برای اینکه موجب قذف شود

• باید هنگام توهین بالغ-عاقل-مسلمان-معین و غیر متظاهر به زنا یا لواط باشد.
• جرم قذف جزء حق الناس است و باید شاکی خصوصی وجود داشته باشد.

قذف از جمله مجازات حدی است که با توبه بخشیده نمیشود.

چه رفتارهایی توهین محسوب می شود؟

اولا توهین می تواند با هر شکل و وسیله ای اتفاق بیفتد. به شکل گفتار، رفتار، نوشتار و حتی با اشارات دست و چشم. و یا به وسیله ارسال پیامک، ایمیل یا تلفن.

دوما شاید فحاشی و استعمال الفاظ رکیک نمونه بارز توهین باشد، اما گاهی رفتارها و گفتارهای دیگری بنا به شرایط در زمره ی جرم توهین و تهمت و افترا قرار می گیرد و مشمول مجازات و کیفر خواهد بود.

بدین ترتیب اعمالی مثل آب دهان انداختن به روی دیگری، هل دادن تحقیر آمیز دیگری، پرتاب گوجه فرنگی و تخم مرغ به سوی کسی و یا برخی اشارات دست که در فرهنگ ما اهانت آمیز است در گروه توهین کیفری قرار می گیرد.

نکته ای که اکثر حقوقدانان بزرگ به آن اصرار دارند، این است که جرم توهین و تهمت و افترا با افعال مثبت اتفاق می افتد. یعنی مثلا سلام نکردن به یک شخص واجب الاحترام یا به پا نخواستن در برابر وی یا دست ندادن و مصافحه با یک نفر، شاید بی ادبانه باشد اما جرم محسوب نمی شود و مجازاتی ندارد.

شرایط تحقق جرم توهین و تهمت و افترا و فحاشی

شرط مهم تحقق جرم توهین و تهمت و افترا، «موهن بودن رفتار» است. مثلا صرف خشونت در گفتار یا فریاد زدن را نمی توان توهین کیفری محسوب کرد. در اصل می توان گفت تشخیص موهن بودن رفتار با «عرف» است. یعنی شخصیت فرد مقابل، وضعیت اجتماعی و فرهنگ عمومی در توهین آمیز بودن یا نبودن رفتاری تاثیر زیادی دارد. با ذکر مثال هایی توضیح می دهیم.

مثلا در میان گروه ها و طبقاتی از مردم کلماتی نظیر : «بی کلاس»، «بی اتیکت»، «غرب زده»، «بی پرستیژ» و غیره کاملا اهانت آمیز و غیرقابل تحمل محسوب می شود. ولی ممکن است در میان گروه دیگری از مردم اصلا اینگونه نباشد.

یا مثلا در بسیاری از کشورها در آوردن زبان در مقابل دیگری توهین آمیز و رفتاری زننده و زشت است. به عنوان نمونه در سال ۱۹۹۹ دادگاهی در شهر رم ایتالیا، فردی را که با بیرون آوردن زبانش به همسایه اش توهین کرده بود، به پرداخت دو هزار دلار جریمه محکوم نمود. اما در تبّت، میزبان پس از خروج مهمان با در آوردن زبانش به او ادای احترام می نماید و می فهماند که از هم صحبتی با او لذت برده است!

لازم به ذکر است که جرم توهین و تهمت و افترا و فحاشی یک جرم مطلق است. یعنی حتی اگر توهین شونده ( به دلیل روحیه بزرگوارانه یا برعکس روحیه ی ذلیل و خفیف) ناراحت و متاثر نشود، باز جرم توهین اتفاق افتاده است و می تواند از توهین کننده شکایت کند.

در ادامه این نوشتار به ۴ شرط مهم برای تحقق جرم توهین و تهمت و افترا که به وکیل جرم افترا برای اثبات این جرم کمک میکند اشاره میکنیم:

شرط اول) از جمله شرایط تحقق جرم افترا این است که انتساب جرم به دیگری به صورت صریح باشد.  یعنی افترا زمانی محقق است که امری را که به صراحت جرم است را به دیگری نسبت دهید فلذا اگر مثلا به دیگری به صورت کلی بگوییم شیاد یا سارق یا کلاهبردار و… افترا محقق نگردیده است.

شرط دوم) در این جرم حتما باید از وسیله ای برای انتساب استفاده شود فلذا نسبت دادن شفاهی افترا محسوب نمی شود بلکه باید به وسیله روزنامه جراید و یا هر وسیله دیگر باشد.

شرط سوم) افترا زمانی محقق است که فرد نتواند صحت آنچه را که نسبت داده یا منتشر کرده ثابت کند. از تاریخ قطعیت ناتوانی از اثبات جرم انتسابی به دیگری ایشان می تواند شکایت افترا علیه او مطرح کند.

شرط چهارم) برای تحقق این جرم وجود سو نیت عام و سونیت خاص لازم نیست.

نکته بسیار مهم: شاکی به عنوان مفتری قابل تعقیب نیست مگر اینکه شکایت کذب باشد. یعنی فردی که از دیگری شکایت کرده را نمیتوان به اتهام جرم افترا تحت تعقیب قرار داد.

 توهین مشدد چیست؟

گاهی قانون، جرم توهین و تهمت و افترا را به دلیل شخصیت و مقام طرف اهانت، تشدید کرده و مجازات بیشتری برای آن مقرر نموده است. طبق نظر وکیل جرم افترا نمونه های توهین مشدد متعدد می باشند که در ذیل بعضی از آن ها را همراه با مجازات مخصوص به خود ذکر نموده ایم:

الف) توهین به رهبری قبلی و فعلی، که مجازات آن طبق قانون حبس از شش ماه تا دو سال می باشد. این نوع توهین غیرقابل گذشت است. (ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی)

ب) توهین به کارکنان و مقامات دولتی ایران در حین انجام وظیفه و با توجه به سِمَت آن ها ، که مجازات آن سه تا شش ماه حبس و یا ۷۴ ضربه شلاق  و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی است. (ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی)

ج) توهین به مقامات سیاسی خارجی، که مجازات آن یک تا سه ماه حبس می باشد. برای تحقق این نوع جرم اولا توهین باید علنی باشد، دوما در قانون آن کشور خارجی این توهین جرم باشد، سوما فرد توهین شونده حتما شکایت نماید. (ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی)

د) توهین به مقدسات اسلام و یا هریک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س)، که اگر مشمول حکم ساب النبی باشد موجب اعدام است، در غیر اینصورت مجازات آن حبس از یک تا پنج سال می باشد. (ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی)

اثبات جرم توهین و تهمت و فحاشی

وکیل جرم افترا برای اثبات این جرم به مرتکبین جرم توهین و فحاشی با مراجعه به قوانین وضع شده اقدام می نماید.از جمله مهمترین این قوانین می توان به ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی در مورد راه های اثبات جرم اشاره کنیم:

ادله ی اثبات جرم عبارت است از اقرار، شهادت، علم قاضی و قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی.

از مهمترین مواردی که به اثبات جرم کمک می کند، شهادت شهود است. اگر در هنگام وقوع جرم توهین و تهمت و افترا افرادی حضور داشته اند که می توانند با قطعیت اتفاقات پیش آمده را نزد قاضی و در دادگاه شرح دهند، وکیل جرم افترا می توان از گواه آن ها در اثبات جرم توهین و فحاشی استفاده نمود.

علم قاضی از دیگر موارد تاثیرگذار در اثبات جرم است. می توان از مدارک و مستندات محکمه پسندی که موجود است ، در جهت افزایش آگاهی علم قاضی سود برد. مواردی همچون تحقیقات محلی، اظهارات مطلع و گزارش ضابطان از این نوع مدارک است. همچنین فیلم، عکس، صوت، پیامک، چت، اسکرین شات و مواردی از این دست دلیل قطعی نیستند. اما می توان آن ها را به عنوان اماره (کمک به علم قاضی) به دادگاه ارائه نمود.

مجازات جرم تهمت و افترا

در حال حاضر مطابق با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مجازات افترا مکتوب جزای نقدی درجه شش یعنی دو تا هشت میلیون تومان جزای نقدی است ولیکن کماکان افترای عملی دارای مجازات حبس یا شلاق تعزیری می باشد(وکیل جرم افترا در کرج)

در حال حاضر تمام صور افترا قابل گذشت بوده و با گذشت شاکی خصوص قرار موقوفی تعقیب صادر میگردد

صور خاص جرم توهین و تهمت و افترا عبارتند از:

۱-اشاعه فحشی (غیر قابل گذشت)

۲-انتشار جریان رسیدگی با ذکر نام شاکی یا مشترکی عنه یا انتشار حکم محکومیت بدون مجوز قانونی

۳-انتساب جرایم مربوطه به مواد مخدر به دیگری

۴-قذف (هر قذفی افترا است ولی هر افترا قذف نیست) (قذف میت جرم است)

در تعدد جرائم موجب حد و تعزیر و جرایم موجب قصاص و تعزیر مجازات چگونه اعمال میشود؟

مجازات جمع و ابتدا حد یا قصاص اجرا میشود. مگر حد یا قصاص سالب حیات.اما اگر جرم حدی از جنس جرم تعزیری باشد مانند سرقت حدی و سرقت غیرحدی مرتکب فقط به مجازات حدی محکوم و مجازات تعزیری ساقط میشود مگر در حد قذف که مرتکب به هردو محکوم خواهد شد.

توهین یک جرم قابل گذشت است

طبق ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی، جرم توهین و تهمت و افترا و فحاشی به عنوان یک جرم قابل گذشت شناخته می شود. اما جرم قابل گذشت به چه معناست؟

وقتی از نظر قانون یک جرم قابل گذشت محسوب می شود، یعنی شروع و ادامه ی تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات آن جرم، منوط و وابسته به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است. پس اگر در هر مرحله شاکی از شکایت خود صرف نظر کند، پیگیری و اجرای مجازات آن حکم متوقف می شود. (ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی)

هتک حرمت افترا و توهین

طبق قانون مجازات اسلامی مواد۶۹۷ تا ۷۰۰ هرکس بوسیله اوراق چاپی یا خطی یا بوسیله درج در روزنامه و جراید یا نطق در مجامع یا به هروسیله دیگر به کسی امری را صریحا نسبت دهد یا آنها را منتشر نماید که مطابق قانون آن امر جرم محسوب میشود و اگر نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که موجب حد است به یک ماه تا یک سال حبس و تا۷۴ ضربه شلاق یا یکی از آنها محکوم میشود.

مسیر شکایت از جرم توهین

رجوع به دادسرای محل وقوع جرم-پرکردن برگه شکایت-اثبات با شهادت شهود(دو شاهد مرد)کافی است و بقیه کارها دردستگاه قضایی انجام میشود.

جرم توهین و فحاشی یک جرم مطلق است.یعنی حتی اگر توهین شونده ناراحت هم نشود باز جرم توهین اتفاق افتاده است و میتواند از توهین کننده شکایت کند.

در نهایت همیشه به یاد داشته باشید که جهت پیگیری مسائل و مشکلات حقوقی و کیفری خود، حتما با وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت و همفکری نمایید. چراکه با تجربه و دانش متخصصین می توان در جهت بهتر به نتیجه رسیدن موضوع گام برداشت. موسسه حقوقی سروش نافع دادمان (شعبه مرکزی کرج) با داشتن بهترین وکلای جرم افترا آماده ارائه انواع خدمات مشاوره ای و قبول انواع پرونده های مرتبط با جرم تهمت و افترا به شما همراهان عزیز می باشد: