بنا بر قانون صرف برقراری رابطه زوجیت، مرد را مکلف به پرداخت نفقه میکند. در این خصوص قید و شرط مالی وجود ندارد و چه زن تمکن مالی داشته باشد یا نه تاثیری بر استحقاق او بر نفقه ندارد. براساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینههای درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض. در این نوشتار از مجله حقوقی دادمان به بررسی اعتراض به میزان نفقه توسط زن میپردازیم.
نحوه اعتراض به میزان نفقه
با اعتراض زن برای میزان نفقه، نفقه زن توسط کارشناسان، کارشناسی میشود و در نهایت توسط قضات شورای حل اختلاف رسیدگی به عمل میآید.
نکته مهم در مورد اعتراض به میزان نفقه این است که حقوق زن شامل همه نیازهای متعارف و متناسب با شان وی است. از ملاکهای مهم کارشناس برای تعیین حقوق زن، نیازها و شان او است.
زن در چه شرایطی مستحق دریافت نفقه نیست
بر طبق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی بیان میکند:
هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.
بنابراین با فرض مذکور پرداخت و تامین نفقه توسط مرد منوط و مشروط به ادای وظایف خاص و عام زناشویی نسبت به مرد است و چنانچه زن از انجام این تکلیف شرعی و قانونی خود نسبت به همسرش امتناع کند، نفقه به وی تعلق نخواهد گرفت.
اما این امتناع از انجام وظایف زناشویی نباید به واسطه مانع مشروع و موجه باشد، این موضوع بدان معنا است که به عنوان مثال، چنانچه زن به واسطه بیماری یا شرایط خاص نتواند از همسرش تمکین کند، در آن مدت نیز حق نفقه وی از بین نخواهد رفت و همچنان مستحق نفقه خواهد بود.
ضمانت اجرای قانونی عدم پرداخت نفقه توسط شوهر
چنانچه شوهر از پرداخت نفقه همسر خود امتناع کند یا در صورت صدور حکم محکومیت وی توسط دادگاه، اجرای حکم به واسطه ناتوانی مالی مرد در پرداخت آن ممکن نباشد یا الزام او به تامین نفقه ممکن نشود، زن حق خواهد داشت به دلیل عدم پرداخت نفقه و عدم امکان الزام شوهر به پرداخت آن، از دادگاه تقاضای طلاق کند.
دادگاه نیز پس از بررسی و احراز شرایط مذکور ضمن حفظ تمامی حقوق قانونی و مطالبات زن اعم از مهریه و نفقه عقبافتاده، شوهر را به طلاق زن اجبار کرده و حکم طلاق را صادر خواهد کرد.
همچنین طبق ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده:
هر کس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تادیه نفقه سایر اشخاص واجبالنفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه ۶ محکوم میشود.