بازارسنجی یا تحلیل موقعیت بازار چیست؟

بازارسنجی یعنی تحلیل موقعیت بازار با توجه به انچه بودیم و داشتیم، انچه هستیم و داریم و آنچه باید داشته باشیم. همه محصولات و خدمات و سازمانها دارای منحنی عمر خاصی هستند که این منحنی شامل مراحل

معرفی، رشد، بلوغ، اشباع و افول استو هر مرحله شرایط ویژه ای دارد که بازاریاب باید براساس این ویژگی ها واکنش های مناسبی نشان دهد. بازارسنجی یا بازارشناسی و سنجش فعالیت های سازمان،نقاط قوت و ضعف را بخوبی نمایان می سازد.

انجام مطالعات بازار و بازارسنجی یا تحلیل موقعیت بازار اندازه گیری جذابیت و پویایی بازاری مشخص در یک صنعت خاص است. این بخش در واقع جزئی از ارزیابی صنعت به حساب می آید. در عین حال برای تدوین استراتژی های کسب و کار نیز از این روش استفاده می شود. در واقع این روش برای افرادی که می خواهند برای اولین بار وارد بازار بشوند مورد استفاده قرار می گیرد. به زبان ساده تر در هنگام شروع یک کسب و کار و یا استارت آپ هر چقدر جزییات محصول یا خدمت مد نظر کارافرینان به دقت طراحی شود اما بازاری برای خرید آن خدمات یا محصولات وجود نداشته باشد به طور طبیعی طرح با شکست مواجه می شود. لذا پس از طراحی مدل کسب و کار مهمترین اقدام بررسی میزان کشش و جذابیت بازار برای محصول یا خدمت طراحی شده است. این مطالعات که یک ورودی اصلی برای تهیه و نهایی سازی طرح توجیهی است به عنوان بازارسنجی مطرح است.

ابعاد بازارسنجی یا تحلیل موقعیت بازار

دیوید آکر ابعاد زیر را برای ارزیابی بازار معرفی می کند :

– حجم بازار

– روند بازار

– نرخ رشد بازار

– ساختار هزینه ای در بازار

– کانال های توزیع

– عوامل موفقیت

هدف در واقع پیش بینی جذابیت بازار در حال حاضر و آینده است. این اطلاعات به سرمایه گذاری های شرکت جهت داده و باعث بروز موفقیت در آینده خواهد شد.

حجم بازار

حجم بازار در واقع تعداد معامله در بازار و پتانسیل های موجود است. در واقع تعداد قابل فروش از یک محصول را حجم بازار گویند. در واقع تعداد مشتریان و حجم تقاضای موثر آن ها حجم بازار را می سازند. در کنار حجم بازار، پتانسیل بازار حد بالایی تقاضای بازار است. یعنی تعدادی از مشتریان که ممکن است حتی خرید هم انجام ندهند اما در آینده متقاضی کالا و یا خدمات باشند. اطلاعات مورد نیاز را می توانیم از منابع زیر بدست آورد.

– اطلاعات دولتی

– اطلاعات انجمن های تجاری

– اطلاعات مالی شرکته ای تاثیر گذار و بزرگ

– تحقیقات از مشتریان

فرمول زیر یکی از راهکارهای اندازه گیری پتانسیل بازار است  :

با استخراج این اطلاعات و قرار دادن آن ها کنار هم می توان پتانسیل بازار را حساب کرد.

روند بازار

حرکت صعودی و نزولی بازار در یک دوره زمانی مشخص را روند بازار می‌گویند. برای محصولات جدید این محاسبه کاری بسیار دشوار است و باید تجزیه و تحلیل دقیقی انجام شود.

چند روش برای این کار وجود دارد که فقط به آن ها اشاره می شود:

– تحلیل مشتریان

– مدل سازی انتخاب

– تحلیل رقبا

– تحلیل ریسک

– تحقیقات محصول

– تحقیقات تبلیغاتی

– مدل سازی آمیخته بازاریابی

– شبیه سازی بازار

نرخ رشد بازار

در این روش با استفاده از داده های تاریخی آینده را پیش بینی می کنند. این متدولوژی یک پیش بینی ساده اولیه ارائه میدهد که البته ممکن است نقاط حساس را نشان ندهد. البته بهتر است که اطلاعات را به جای اینکه فقط روی محصول و داده‌های تاریخی متمرکز کنیم، روی محصولات تکمیلی کالای خود هم کار کنیم و این متدولوژی را برای این مجموعه اطلاعات انجام دهیم، این روش دید بهتری به ما درباره بازارسنجی یا تحلیل موقعیت بازار میدهد. بررسی منحنی دوره عمر محصول می تواند در این بخش بسیار کمک کند و در مواردی که کالا جدید است بررسی منحنی کالای مشابه می تواند اطلاعات قابل قبولی را به شما دهد.

فرصت بازار

در واقع این فرصت از ارائه کالایی بهتر و کامل تر از کالای رقبا بدست میاد بنابراین بهتره که ابعاد مختلف کالا با رقبا مقایسه بشه و در ضمن موانع قانونی و فرهنگی اونم در نظر گرفته بشه اینطوری ممکنه فرصت موجود در بازار رو بشه اندازه گیری کرد.

گردآورنده :  موسسه حقوقی سروش نافع دادمان