وکالت تام الاختیار نوعی وکالت است که در آن به وکیل، اختیار اقدام در کلیه امور مالی و حقوقی داده می شود. به بیان دیگر برای اینکه وکیل مجبور نباشد برای هر اقدامی که می خواهد انجام دهد به طور مجزا از موکل وکالت بگیرد؛ وکالت تام الاختیار پیش بینی شده است تا به موجب آن وکیل با سهولت و سرعت بیشتری بتواند امور موکل را پیگیری نماید.
انواع وکالت نامه تام الاختیار به موجب قانون
وکالت نامه تام اختیار با توجه به شیوه تنظیم به دو نوع تقسیم می شود:
وکالت نامه تام الاختیار عادی:
این نوع وکالت نامه به صورت نوشته بین دو طرف و بدون حضور در دفتر اسناد رسمی تنظیم می شود.
وکالت نامه تام الاختیار رسمی:
در این نوع وکالت نامه طرفین در دفتر اسناد رسمی حاضر شده و به طور رسمی اقدام به تنظیم وکالت نامه نموده اند. بدیهی است که اعتبار وکالت نامه رسمی بیشتر از وکالت نامه عادی است.
وکالت تام اختیار ممکن است به صورت بلاعزل داده شود و یا به صورت موقت. در صورتیکه به صورت بلاعزل اعطا شود عزل وکیل توسط موکل ممکن نیست و فقط در شرایط خاصی مانند استعفا و فوت و.. عزل می شود.
حدود اختیارات وکیل تام الاختیار
نکته ای که باید در نظر داشت این است که حتی در وکالت تام اختیار نیز حدود اختیارات وکیل باید مشخص شود اعم از اختیار انجام امور مالی، اداری، حقوقی و.. حتی مراجعی را نیز که وکیل در آن ها حق اقدام دارد میبایست در قرارداد مشخص نمود و بنابراین صرف ذکر واژه تام اختیار کافی نیست.
چگونه وکالت تام الاختیار باطل می شود؟
اگر وکالت تام الاختیار به صورت بلاعزل نباشد قرارداد وکالت به دو شکل فسخ و باطل می شود:
- عزل وکیل توسط موکل
- استعفای وکیل
به موجب ماده ۶۷۹ قانون مدنی، موکل می تواند هر وقت بخواهد وکیلش را عزل نماید مگر آنکه حق عزل خود را ساقط کرده باشد. از سوی دیگر، وکیل نیز حق دارد هر زمان که خواست از سمت وکالت استعفا دهد.
مواردی که سبب فسخ عقد وکالت چه بلاعزل چه ساده می شوند:
- فوت وکیل یا موکل
- جنون وکیل یا موکل
- از بین رفتن یا اتمام موضوع وکالت
- انجام دادن کاری مخالف با کار وکیل
- پایان مدت وکالت
آیا وکالت تام الاختیار بعد از مرگ کاربرد دارد و قایل استناداست؟
بر طبق ماده۶۷۸ قانون مدنی وکالت به سه دلیل از بین می رود:
- به عزل موکل؛ یعنی موکل با اراده خودش وکیل را عزل کند.
- به استعفای وکیل؛ همانطور که از عنوان این بند مشخص است وکیل از ادامه وکالت برای موکل خویش استعفا دهد.
- به موت یا به جنون وکیل یا موکل؛ بر اساس این بند، یکی از مواردی که باعث از بین رفتن وکالت نامه می شود،
جنون یا فوت یکی از طرفین ( وکیل یا موکل ) می باشد. بر طبق این بند، از آنجایی که فوت هر یک از طرفین باعث باطل شدن وکالت بین طرفین می شود، پس وکالت تام الاختیار پس از مرگ هم کاربرد ندارد و باعث باطل شدن وکالت نامه می شود. شاید این روز ها با وکالتنامه هایی روبرو شویم که در آن عبارت وکالت تام الاختیار پس از مرگ در آن تصریح شده است، ولی باید بدانیم که چنین وکالت نامه هایی از اعتبار قانونی برخوردار نیستند و در دادگاه به آنها نمی شود استناد نمود.