چند سالی است که شایعاتی در مورد کاهش حقوق بازماندگان دختر بازنشستگان شنیده می‌شود؛ به‌ویژه اینکه گفته می‌شود دخترانی که پدران خود را از دست داده‌اند، به‌صورت صوری از همسران خود طلاق می‌گیرند تا بتوانند از حقوق به ارث مانده پدر، استفاده کنند. در این نوشتار از مجله حقوقی دادمان به بررسی شرایط حقوق بازنشستگان پس از فوت می پردازیم.
قانون حمایت از خانواده و حقوق بازنشستگان پس از فوت
مستمری و هر آن‌چه به آن تعلق میگیرد، از طریق تامین اجتماعی به بازماندگان بازنشستگان منتقل و تا زمانی که شروط حفظ آن در یک خانواده وجود داشته باشد، نظام تامین اجتماعی آن را تضمین می‌کند.
در این زمینه «قانون حمایت خانواده» مواردی را برای حمایت از «زوجه دائم متوفی»، فرزندان دختر و پسر و سایر وراث قانونی برای دریافت حقوق مستمری بگیران بعد از فوت تعیین کرده است.
اگر همسر دائم یک زن فوت کند و وی مجدد ازدواج کند و همسر دوم هم فوت کند، این زن میتواند مستمری هر کدام از این همسران را که بیشتر بود برای ادامه دریافت آن درخواست کند. در نتیجه نمی‌تواند بیشتر از یک مستمری دریافت کند.
در همین حال اگر بازنشسته‌ای فوت کند و چند همسر داشته باشد، حقوق و مستمری وی به تساوی میان آنها تقسیم می‌شود.
قانونگذار همچنین قید کرده که اگر زنی خود حقوق بگیر یکی از صندوق‌های بازنشستگی باشد، میتواند حقوق یا مستمری همسرش را هم دریافت کند. البته مشروط به این است که این دو حقوق یا مستمری از دو صندوق بازنشستگی متفاوت پرداخت شود.
فرزندان دختر در صورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان پسر تا سن ۲۰ سالگی و بعد از آن در صورتی‌که معلول از کارافتاده نیازمند باشند یا به تحصیلات دانشگاهی مشغول باشند، حسب مورد از کمک هزینه اولاد، بیمه و مستمری بازماندگان یا حقوق وظیفه والدین خود برخوردار می‌شوند.
شرایط حاکم بر قانون تامین اجتماعی
در مورد شرایط دریافت حقوق بازنشستگان پس از فوت و به‌طور خاص در سازمان تامین اجتماعی، فرزندان دختر مجرد که اشتغال ندارند یا طبق نظر کمیسیون‌های بدوی و تجدیدنظر پزشکی (ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی) از کارافتاده محسوب می‌شوند و زنان مطلقه یا زنانی که همسر بازنشسته خود را از دست داده‌اند و همسر جدید اختیار نکرده‌اند، می‌توانند به عنوان وارث از مستمری بازنشستگی پدر یا همسر خود استفاده کنند.
در همین حال نوادگان دختری هم امکان به ارث بردن مستمری پدربزرگ تحت پوشش تامین اجتماعی خود را دارند.
سهم همسر و دختر واجد شرایط دریافت حقوق بازنشستگی بعد از فوت
اگر متوفی یک همسر و یک فرزند دختر واجد شرایط حقوق بازنشستگی پس از فوت داشته باشد، میزان سهم آنها به ۷۵ درصد کل مستمری میرسد. اما قانوگذار آن را با رعایت نسبتی از سهم هر یک از این دو به ۱۰۰ درصد کل مستمری می‌رساند.
با این همه سازمان تامین اجتماعی در بخشنامه‌های ۳۵ و ۳۷ مستمری‌ها این ۷۵ درصد را به ۱۰۰ درصد تعمیم نداده بود؛ در نتیجه حقوق فرزند دختر یا پسر به یک چهارم حقوق پدرش کاهش می‌یافت و سهم همسر هم به سه چهارم می‌رسید.
در نهایت با شکایت بازنشستگان به دیوان عدالت اداری این بخش از مثال دوم بخشنامه‌های ۳۵ و ۳۷ که کاهنده حقوق وراث بود، ابطال شد.
سلام اگر مستعمره گیری که حقوق پدر فوت شده است را بگیرد و در خارج از کشور ازدواج کند ولی در شناسنامه ایرانی ثبت نشده باشد میتواند بازهم مستعمره را بگیرد ؟ ممنون میشوم برای راهنمایی
بانشستگان کشوری قانون فوق شامل حالشان میَود
سلام زنی ک همسرشو از دست داده از حقوق بازنشستگی متوفی استفاده می‌کنه دوباره اون زن ازدواج کنه بازم حقوق شوهر قبلش رو می‌تونه داشته باشه یا با ازدواج مجدد قطع میشه؟
خیر ، قطع نمیشود. ق. بند ۲۸ قانون حمایت از خانواده(مستمری ۷۵درصد با رای دیوان به صد درصد تبدیل کرد) . _اگر زن دارای دو _و حتی بیشتر!!_ همسر متوفی بازنشستگی بگیر بوده باشد، مشمول فقط یک مستمری باملاک بیشترین حقوق را دریافت خواهد کرد.
سلام
خیر حقوق همسر قبلی قطع نمیشود و اگر همسر بعدی هم فوت کند هرکدام که حقوق مستمری آن بیشتر باشد همان به خانم تعلق میگیرد.
سلام.من ۴۲ساله هستم.بیکارم.یک دختر معلول هم دارم که تحت پوشش بهزیستی هستش.پدرم بازنشسته ارتش بود.که دوسال پیش فوت کرد.میخواستم ببینم حقوقش به من نمی رسه؟
سلام .خیر
حقوق مستمری به خانم در صورتی که مجرد باشد تعلق میگیرد.
سلام
اگر مرد مستمری بگیر تامین اجتماعی باشد، و همسر نیز خود بازنشسته آموزش و پرورش (خدمات درمانی) باشد. با فوت مرد، آیا حقوق بازنشستگی او به همسر میرسد؟
یا اگر بدلیل مستمری بگیر بودن زن، به او نمیرسد، با توجه به اینکه رقم حقوق مرد تقریبا ۲برابر زن بوده است، آیا هیچ راهی هست که حتی با درخواست قطع مستمری زن، حقوق مرد به همسر برسد؟
البته فرزندان همه ذکور و شاغل هستند، و فقط زن شانس دریافت حقوق مستمری را دارد.
با تشکر از راهنماییهای خوبتون
اگر یک خانم ۶۰ ساله با یه مرد مسن سال مثلاً ۹۰ سال ازدواج کند و آن آقا فوت کند بیمه شوهرش بهش تعلق میگیرد یا نه مثلاً اگر یک سال بعد فوت کند ممنون میشم راهنمایی کنید
اگر خانم مطلقه باشد وبعد از فوت پدر بازنشسته ارتش میتواند حقوق او را دریافت کند ؟
سلام
اگر پدر بازنشسته کشوری باشد پس از فوت به دختر شاغل مجرد تعلق میگیرد .
سلام
اگر پدر بازنشسته کشوری باشد پس از فوت به دختر شاغل مجرد تعلق میگیرد ؟
سلام،خانمی ۴۰ ساله هستم همراه دخترم در منزل پدری با مادرم زندگی میکنم .پدرم فوت شده و بازنشسته بیمه خدمات درمانی میباشد.از حقوق بازنشستگی ۱۰ میلیون تومان چقدر بمن میرسد؟ باتشکر
سلام آیا اگر فرزند پسری دارای حکم حجر باشد بعد از فوت والدین میتواند از حقوق آنها برخوردار شود .
سلام وقت بخیر من ۴سال پیش از همسرم جدا شدم. پدر من بازنشسته اداره تامین اجتماعی بودن که دو ماه پیش فوت کردند مادرم هم ۱۷ سال پیش فوت کردند. میخواستم بدونم چند درصد از حقوق پدرم به من تعلق میگیره
سلام
اگر زن بازنشسته تامین اجتماعی باشه بعد فوت همسرش که اون هم بازنشسته تامین اجتماعی بوده وفرزندی هم نداشته باشن ایا حقوق همسر به زن تعلق میگیره؟