در پاسخ به این سوال که تکلیف مهریه در صورت فوت زوجه چیست و آیا فوت یا مرگ زن مهریه وی را ساقط می کند ، باید گفت خیر ؛ چرا که مهریه دینی است که بر ذمه مرد قرار گرفته و با فوت زن باطل نمی شود . به همین دلیل ، در صورت فوت کردن زن ، شوهر وی مکلف است در صورت درخواست ، این مهریه یا صداق را به ورثه زوجه متوفی مانند فرزندان یا والدین وی پرداخت کند .
طبق ماده ۹۴۰ قانون مدنی:
هر کدام از زن و شوهر پس از مرگ از آن‌یکی ارث می برد. توارث نیز بین زن و شوهر وقتی برقرار میشود که رابطه زوجیت آنها دائمی باشد؛ در ازدواج موقت رابطه توارثی برقرار نمی‌گردد.
وقتی زنی فوت می‌کند تمام حقوق و مطالبات او به ورثه‌اش می‌رسد. از جمله حقوق زن مهریه‌ی اوست که در زمان حیاتش از شوهر نگرفته باشد.
تکلیف مهریه در صورت فوت زوجه
برای محاسبه مهریه باید سهم شوهر از مبلغ مهر کسر شده و طبق سهم الارث پدر و مادر به آنها پرداخت شود. اگر در ایام زناشویی دخول انجام نشده باشد، زن و ورثه او مالک نصف مهریه و اگر دخول انجام شده باشد مالک تمام مهریه او هستند.
برای محاسبه مهریه باید سهم شوهر از مبلغ مهر کسر شده و طبق سهم الارث پدر و مادر به آنها پرداخت شود. شوهر و فرزندان نیز جزء ورثه می‌باشند و علاوه بر والدین زن از مهریه نیز ارث می‌برند.
نکته: هرگاه مهریه زن توسط مرد پرداخت نشود، بعد از فوت مرد به این دلیل که مهریه زن از طلب ممتاز محسوب میشود، مهریه پس از مرگ مرد به زن پرداخت میشود.
وراث زوجه می‌توانند بعد از فوت زوجه به قائم مقامی از طرف او مهریه زوجه متوفی را از زوج مطالبه کنند و به هیچ دلیلی زوج نمی‌تواند از پرداخت مهریه در صورت فوت زوجه به ورثه او به هر بهانه امتناع کند؛ زیرا دین ناشی از مهریه از جمله دیون ممتاز می‌باشد. حتی در صورت وجود دیون متعدد زوج باز هم تادیه مهریه زوجه بر سایر دیون او مقدم می‌باشد.
برای اینکه وراث زوجه بتوانند به مهریه دست پیدا کنند، وراث زوجه با تنظیم دادخواست مهریه زوجه متوفی به نسبت سهم‌الارث خود به طرفیت زوج حقوق قانونی زوجه متوفی را مطالبه می‌نمایند و ورثه زوجه باید مدارکی مثل گواهی انحصار وراثت و عقدنامه زوجه را نیز به دادگاه تقدیم نمایند.
با توجه به اینکه حکم مهریه زن فوت شده بستگی به توان مالی زوج دارد، اگر زوج توان پرداخت مهریه زوجه فوت شده خود را نداشته یا توان مالی او ضعیف باشد و نتواند آن را یک‌جا پرداخت کند، می‌تواند درخواست اعسار بدهد و مهریه را تقسیط کند.
نکته: اگر زن ورثه‌ای جز شوهر نداشته باشد، تمام اموال به او خواهد رسید.