فصل هفتم : پایان خدمت
ماده۱۲۶: خدمت کارکنان در نیروی انتظامی به یکی از علل زیر پایان مییابد:
الف – شهادت
ب – ازکارافتادگی ناشی از جانبازی یا معلولیت
ج – بازنشستگی
د – بازخریدی
هـ – انتقال
و – فوت
ز – استعفاء
ح – اتمام قرارداد (درمورد کارکنان پیمانی)
طـ – اخراج
ماده۱۲۷: کارکنان درموارد زیر شهید محسوب میشوند و از یک روز قبل ازشهادت به یک درجه یا رتبه بالاتر نائل میگردند:
الف – کشته شدن یا فوت در میدان نبرد به سبب مأموریت.
ب – کشته شدن یا فوت در اجرای مأموریتهای قانونی مبارزه با اشرار وقاچاقچیان وسارقین و گروهکها و افراد ضد انقلاب و یا هرگونه مأموریت رزمی و یا جنگیو ویژه ودر طول رفت و برگشت به سبب مأموریت.
ج – کشته شدن یا فوت در اسارت دشمن یا در گروگان ضدانقلاب یا اشرار یاسارقین و یا قاچاقچیان و یا سایر تبهکاران.
د – کشته شدن در حین تعقیب و مراقبت دشمن یا ضدانقلاب یا اشرار یا تبهکاران یا قاچاقچیان و یا سارقین.
هـ – کشته شدن در هرگونه حملات زمینی، هوائی و دریائی دشمن.
و – کشته شدن یا فوت در مسیر رفت و برگشت از منطقه عملیات تا محل مرخصی.
ز – کشته شدن توسط اشرار، سارقین، قاچاقچیان و متجاوزین به جان و مال وناموس مردم و حقوق عمومی و سایر تبهکاران به سبب مأموریت.
ح – کشته شدن توسط ضدانقلاب یا به سبب عملیات خرابکاری دشمن.
ط – کشته شدن در حین آموزشهای رزمی و رزمایشها که طبق برنامههای مصوب وتوسط قسمتهای ذیربط نیروی انتظامی اجراء میگردد.
ی – کشته شدن حین بررسی و آزمایش اسلحه و مهمات و خنثیسازی موادمنفجره و محترقه به سبب مأموریت.
ک – کشته شدن به سبب خدمت از طریق سوء قصد اعم از اینکه در ایام خدمت یاغیرخدمت باشد.
ل – کشته شدن در زمان پایان خدمت ازطریق سوءقصد به سبب خدمت در زماناشتغال.
م – فوت دراثر تشدید جراحات و صدمات حاصله از موارد مندرج در بندهای بالا، مشروط بر این که جراحات یا صدمات مذکور طبق تشخیص کمیسیون پزشکی علت فوتباشد.
ن – سایر مواردی که مطابق با مقررات بنیاد شهید از مصادیق شهادت باشد.
تبصره۱-۱۲۷: منظور از مأموریتهای مندرج در این ماده کلیه وظایفی است که تحت همینعنوان به کارکنان اعم از انفرادی یا دسته جمعی از طرف یگان مربوط واگذار میشود.
ماده۱۲۸: کارکنانی که یک یا چند عضو خود یا بخشی از آن را برای همیشه ازدست دهند یا بیش از یک سال از خدمت منفک و تحت معالجه قرار گیرند و یا به علتفقدان سلامتی تمام یا بخشی از توان کاری خود را از دست بدهند و تا یک سال کارآئیخود را بدست نیاورند چنانچه ناشی از موارد مذکور در ماده فوق باشد جانباز و در سایرموارد معلول شناخته میشوند.
این کارکنان از نظر وضعیت خدمتی مشمول یکی از بندهای زیر خواهند بود:
الف – کارکنانی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارائی ازدسترفته آنها به حدی باشد که امکان ادامه خدمت برای آنان وجود داشته باشد به خدمتادامه میدهند.
ب – کارکنانی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارائی از دسترفته ایشان درحدی باشد که امکان ادامه خدمت را از آنان سلب نماید و یا بیش از یکسال به سبب معالجه منفک از خدمت باشند حسب مورد بازنشسته، موظف و یا مشمولقانون حالت اشتغال میگردند.
تبصره۱-۱۲۸: تطبیق وضعیت کارکنان با این ماده از نظر پزشکی بر عهده شورای عالیپزشکی برابر دستورالعمل مربوطه میباشد.
تبصره۲-۱۲۸: کارکنانی که براساس این ماده بازنشسته میگردند چنانچه حداکثر تا پنجسال پس از بازنشستگی سلامت خود را به نحوی بازیابند که به تشخیص شورای عالیپزشکی امکان ارجاع شغل به آنان وجود داشته باشد درصورتی که واجد صلاحیت اعاده به خدمت باشند با تمایل شخصی و با تصویب مقامات مذکور در ماده (۸۷) این قانون بادرجه و رتبه قبل از بازنشستگی به خدمت اعاده میگردند.
تبصره۳-۱۲۸: دستورالعمل اجرائی این ماده توسط نیروی انتظامی و با هماهنگیوزارت کشور تهیه و ازطریق ستاد کل به تصویب فرمانده کل قوا میرسد.
ماده۱۲۹: جانبازان بالای ده درصد (۱۰%) به تناسب آسیب وارده از یک ماه تاچهارسال ارشدیت برخوردار میگردند.
تبصره۱-۱۲۹: طبقه بندی صدمات وارده به جانبازان و میزان ارشدیت استحقاقی طبقآئیننامهای خواهد بود که توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه وازطریقستاد کل به تصویب فرماندهی کل قوا میرسد.
ماده۱۳۰: کارکنان پایور مشمول این قانون با رسیدن به حد نصاب مقرر زیر و با رعایت سایر شرایط زیر بازنشسته میگردند:
الف – امیران و کارمندان همطراز در سن شصت سالگی.
ب – افسران ارشد و کارمندان همطراز آنان در سن پنجاه و پنج سالگی.
ج – سایر کارکنان اعم از انتظامی و کارمند در سن پنجاه و دو سالگی.
تبصره۱-۱۳۰: نیروی انتظامی مکلف است با تقاضای بازنشستگی کارکنانی که حداقلسی سال سابقه خدمت دارند (هرچند به حد نصاب مربوط نرسیده باشند) موافقتنماید.
تبصره۲-۱۳۰: کارکنان بعد از سی سال خدمت و قبل از رسیدن به حد نصاب سنیمربوط، چنانچه ارزیابی کارائی سالانه آنان از دو سوم نمره کل ارزیابی کمتر باشد درهمانسال بازنشسته میشوند.
تبصره۳-۱۳۰: بازنشستگی کارمندان منوط به داشتن حداقل بیست سال سابقه خدمتمیباشد.
تبصره۴-۱۳۰: در مواقع ضروری و نیاز نیروی انتظامی و با تمایل کارکنان پایور پس ازرسیدن به حد نصابهای سنی مربوط بازنشستگی آنان به مدت سه سال با تصویبفرمانده نیروی انتظامی به تعویق خواهد افتاد.
تبصره۵-۱۳۰: کارکنانی که دارای حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت رسمی دولتیباشند میتوانند تقاضای بازنشستگی نمایند، قبول یا رد تقاضای آنان موکول به نظر نیرویانتظامی میباشد و صرف تقاضای بازنشستگی رافع تعهدات و مسؤولیتهای محوله بهکارکنان نخواهد بود. این مدت در مورد زنان بیست سال تمام میباشد.
تبصره۶-۱۳۰: کارکنان شاغل در مشاغلی که به موجب قوانین خاص، شرایط ویژهایبرای آنها پیشبینی شده است از قبیل متصدیان مشاغل سخت وزیانآور و کار با اشعه ونظایر آن از نظر سنوات بازنشستگی مشمول مقررات مربوطه خواهند بود.
تبصره۷-۱۳۰: در صورتی که کارکنان در طول اجرای تنبیه تنزیل موقت درجه یا رتبهبازنشسته شوند، به استثنای مشمولین تبصره (۳) این ماده با درجه یا رتبه قبل از تنبیه بازنشسته خواهند شد.
ماده۱۳۱: نیروی انتظامی در موارد استثنایی میتواند در صورت نیاز، کارکنانبازنشستهای را که صلاحیت اعاده به خدمت داشته باشند و بیش از پنج سال از تاریخبازنشستگی آنان نگذشته باشد با تمایل شخصی آنان و تصویب هیأت مذکور در ماده(۱۲۲) این قانون با درجه یا رتبه و قدمت خدمت قبل از بازنشستگی برای مدت محدود(حداکثر سه سال) به خدمت اعاده نماید.
تبصره۱-۱۳۱: هیأت فوق میتواند مدت یادشده را برای یک بار دیگر به مدت حداکثرسه سال تمدید نماید.
تبصره۲-۱۳۱: تقاضای بازنشستگی مجدد قبل از انقضای مدت فوق ممنوع است لیکنسازمان میتواند قبل از انقضای مدت مزبور آنان را مجدداً بازنشسته نماید.
تبصره۳-۱۳۱: کارکنانی که به خدمت اعاده میگردند از تاریخ اعاده، حقوقبازنشستگی آنان قطع شده و از حقوق درجه یا رتبه خود ومزایای شغل مربوط استفادهمینمایند و از نظر کلیه امور استخدامی مانند سایر شاغلین با آنان رفتار و مدت خدمتجدید این قبیل کارکنان بر سنوات قبلی اضافه و موجب تجدیدنظر در حقوق بازنشستگیآنان خواهد بود.
ماده۱۳۲: کارکنان انتظامی بازنشسته، حق استفاده از لباس انتظامی را ندارند مگردر موارد خاصی که استفاده از آن از طرف نیروی انتظامی مجاز اعلام گردد.
ماده۱۳۳: کارکنان پس از انجام خدمت به میزان حداقل دو برابر مدت آخریندوره آموزشی بعد از اتمام آن دوره مشروط بر اینکه حداقل دو برابر بیش از مجموعسنواتی که به هزینه نیروی انتظامی تحصیل کردهاند سابقه خدمت داشته باشند،
میتوانندتقاضای بازخریدی نمایند. تصویب این تقاضا به عهده مقامات مذکور در ماده(۸۷) اینقانون خواهد بود.
تبصره۱-۱۳۳: در زمان جنگ و مواقع بحرانی و شرایطی که احتمال وقوع جنگ وجوددارد تصویب بازخریدی دراختیار فرماندهی کل قوا میباشد.
ماده۱۳۴: به کارکنانی که سوابق خدمتی آنان بازخرید میشود به ازاء هر سالخدمت قابل احتساب از نظر بازنشستگی مبلغی معادل یک و نیم برابر آخرین حقوق ومزایای ماهانه پرداخت خواهد شد. به کارکنانی که در اجرای ماده (۱۴۷) بازخرید میگردند به ازاء هر سال خدمت سه برابر آخرین حقوق و مزایای ماهانه پرداخت خواهدشد.
تبصره۱-۱۳۴: چنانچه براساس قوانین استخدام کشوری یا دیگر نیروهای مسلح مبلغبیشتری در این مورد پرداخت گردد، مبلغ بیشتر ملاک عمل خواهد بود.
تبصره۲-۱۳۴: کارکنانی که به تنزیل دایم درجه یا رتبه تنبیه میشوند درصورتبازخریدی با درجه یا رتبه پس از تنزیل بازخرید خواهند شد.
ماده۱۳۵: مدت هر سال خدمت کارکنان در مناطق عملیاتی و مشاغل ویژهموضوع تبصره(۶) ماده (۱۳۰) از لحاظ محاسبه سنوات خدمت برای بازنشستگی و نیزمحاسبه پرداخت حقوق سنوات بازخریدی یک سال و نیم محسوب میشود.
ماده۱۳۶: نیروی انتظامی میتواند در صورت نیاز، کارکنانی را که با تقاضایشخصی بازخرید شدهاند و بیش از پنج سال از زمان برکناری تا تاریخ تقاضای اعاده بهخدمت آنها نگذشته باشد با تقاضای شخصی و تصویب مقامات مذکور در ماده (۸۷) اینقانون فقط برای یک بار با درجه یا رتبه و سابقه خدمت قبلی به خدمت اعاده نماید.این قبیل کارکنان میبایست وجوهی را که بابت بازخرید سوابق خدمتی مربوطهدریافت داشتهاند مسترد نمایند.
ماده۱۳۷: درصورت درخواست هر یک از وزارتخانهها، مؤسسات دولتی یاوابسته به دولت یا نهادهای انقلاب اسلامی، کارکنان چنانچه حداقل دو برابر مدت آخریندوره آموزش، خدمت نموده باشند با تمایل شخصی و با تصویب مقامات مذکور در ماده(۸۷) این قانون منتقل میگردند.
تبصره۱-۱۳۷: انتقال کارکنان به سایر نیروهای مسلح و ستاد کل و وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح و بخشهای امنیتی و انتظامی وزارت کشور مشمول شرط انجامخدمت به میزان حداقل دو برابر مدت آخرین دوره آموزش نمیباشد.
تبصره۲-۱۳۷: در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمال وقوع جنگ وجوددارد، انتقال کارکنان با تصویب فرماندهی کل قوا امکانپذیر است.
تبصره۳-۱۳۷: نیروی انتظامی در صورت نیاز میتواند کارکنانی را که منتقل شدهاند باتمایل شخصی آنان و با همان درجه یا رتبه قبل از انتقال و احتساب سابقه خدمت مدتانتقال از نظر پایه حقوق و بازنشستگی با تصویب مقامات مذکور در ماده (۸۷) این قانون بهخدمت اعاده نماید.
تبصره۴-۱۳۷: نیروی انتظامی مکلف است کسور بازنشستگی و بیمه کارکنان (اعم ازسهم دولت و کارکنان) را پس از انتقال، به صندوق سازمان یا وزارتخانه ذیربط واریز و درصورت اعاده به نیروی انتظامی مسترد نماید.
ماده۱۳۸: موارد فوت در حین انجام وظیفه یا به سبب آن به شرح زیر است:
الف – فوت در محل خدمت و همچنین در حال رفت و برگشت یا خارج از محلخدمتی درارتباط با امور خدمتی.
ب – فوت در طول مأموریت غیر از موارد مذکور در ماده (۱۲۷) این قانون از لحظهابلاغ تا خاتمه مأموریت در ارتباط با مأموریت.
ج – چنانچه کارکنان در ساعات خدمت یا به سبب امور خدمتی یا در طولمأموریت بیمار شده و یا در اثر حوادث و سوانح مصدوم و مجروح گردیده و بعداً به همانعلت فوت شوند.
د – فوت در اثر بیماریهای ناشی از موقعیت یا شرایط خاص خدمتی.
هـ- فوت در رفت و برگشت از مرخصی.
تبصره۱-۱۳۸: کارکنانی که در موارد موضوع این ماده معلول شوند معلول خدمتیمحسوب میشوند.
ماده۱۳۹: فوت یا معلولیت در غیر از موارد مذکور در ماده (۱۳۸) فوت یامعلولیت عادی محسوب میگردد.
ماده۱۴۰: برای تشخیص شهادت (بارعایت ماده (۴) قانون اساسنامه بنیاد شهیدانقلاب اسلامی – مصوب ۱۳۷۷.۲.۲۷)، جانبازی (با رعایت بند (۲) قانون تسهیلاتاستخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی – مصوب ۱۳۷۴.۳.۳۱)، فوت درحینانجام وظیفه یا به سبب آن، فوت عادی و همچنین تشخیص موارد مختلف معلولیت،هیأتی با ترکیب زیر تشکیل میگردد:
الف – نماینده معاونت نیروی انسانی نیروی انتظامی.
ب – نماینده بهداری نیروی انتظامی (پزشک) .
ج – فرمانده یگان ذیربط یا نماینده وی.
د – مسؤول امور ایثارگران یا نماینده وی.
هـ- نماینده امور بیمه و بازنشستگی.
تبصره۱-۱۴۰: درصورت تراکم کار یا ضرورت به پیشنهاد هیأت موضوع ماده (۱۴۰) وتصویب هیأت موضوع ماده (۱۴۱) هیأتهائی با ترکیب مشابه در نواحی یا یگانها تشکیلمیشود و رأی صادره توسط آن هیأتها به منزله رأی هیأت موضوع ماده (۱۴۰) میباشد.
تبصره۲-۱۴۰: در مورد کارکنان سازمانهای عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات نیرویانتظامی، هیأت مذکور رسیدگی مینماید.
ماده۱۴۱: چنانچه نظریه هیأت مندرج در ماده فوق ظرف مدت سه ماه از تاریخابلاغ مورد اعتراض جانباز یا معلول یا یکی از وراث متوفی قرار گیرد صدور رأی نهایی بهعهده هیأت تجدید نظر که از مقامات زیر تشکیل میگردد خواهد بود:
الف – فرمانده نیروی انتظامی یا جانشین وی.
ب – معاون نیروی انسانی نیروی انتظامی یا نماینده وی.
ج – رئیس بهداری نیروی انتظامی یا معاون ذیربط.
د – رئیس امور بیمه و بازنشستگی.
هـ – رئیس امور ایثارگران.
تبصره۱-۱۴۱: در مواردی که پرونده مربوط به کارکنان مأمور از سایر نیروهای مسلحباشد حسب مورد نماینده مربوطه در هیأت با حق رأی شرکت خواهد نمود.
تبصره۲-۱۴۱: تشخیص شهادت یا جانبازی توسط هیأتهای موضوع مواد (۱۴۰) و(۱۴۱) برای بنیاد شهید و بنیاد جانبازان نیز ملاک عمل خواهد بود.
تبصره۳-۱۴۱: آراء هر یک از دو هیأت مذکور ظرف مدت دو ماه پس از ابلاغ توسطجانباز یا معلول یا یکی از وراث متوفی قابل شکایت در مراجع صالحه خواهد بود.
ماده۱۴۲: آئیننامه اجرایی مواد (۱۲۷)، (۱۳۸)، (۱۴۰) و (۱۴۱) این قانونتوسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و ازطریق ستاد کل به تصویبفرماندهی کل قوا خواهد رسید.
ماده۱۴۳: استعفاء کارکنان درصورت تقاضای شخصی و تصویب مقامات مذکوردر ماده(۸۷) این قانون حسب مورد تابع یکی از بندهای زیر میباشد:
الف – محصلین در مدت طی دوره آموزشی بدو خدمت در نیروی انتظامی یا بههزینه آن یا بلافاصله پس از پایان آموزش با پرداخت دو برابر هزینههای تحصیلی مستعفیمیگردند.
ب – کارکنانی که پس از آموزش، به خدمت مشغول گردیدهاند به میزان یک دوممدت خدمت مزبور از پرداخت هزینه موضوع بند (الف) معاف خواهند شد.درمورد آخرین دوره آموزشی طی شده، سنوات خدمتی آنان پس از آن دوره ملاک محاسبه خواهد بود.
تبصره۱-۱۴۳: در محاسبه مبلغی که برای تحصیل کارکنان صرف شده است کمکهزینه تحصیلی، حقوق و مزایای پرداختی به آنان در مدت تحصیل، هزینههای جاریتحصیلی در مراکزآموزشی، وجوهی که بابت شهریه به مؤسسههای آموزشی پرداختشده است، فوقالعاده مأموریت آموزشی در داخل یا خارج از کشور و هزینه نوشتافزار وتهیه مدارک تحصیلی، خوراک و پوشاک منظور میگردد.
تبصره۲-۱۴۳: کارکنانی که نیروی انتظامی برای تحصیل آنان هزینهای پرداخت نکردهاست پس از خدمت به میزان مدت حداقلی که برای تقاضای استعفاء در قرارداداستخدامی تعیین گردیده مستعفی میگردند.
ماده۱۴۴: تصویب استعفاء در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمالوقوع جنگ وجود دارد در اختیار فرماندهی کل قوا میباشد.
ماده۱۴۵: کارکنان مستعفی، درصورت نیاز نیروی انتظامی با تقاضای شخصیمشروط بر این که از تاریخ برکناری آنان تا زمان تسلیم تقاضا بیش از پنج سال نگذشتهباشد، با تصویب مقامات مذکور در ماده (۸۷) این قانون با حفظ درجه یا رتبه و قدمتخدمت قبل از استفعاء میتوانند برای یک بار به خدمت اعاده شوند.این کارکنان باید وجوهی را که براثر استعفاء دریافت داشتهاند به نیروی انتظامیمسترد نمایند و همچنین وجوهی را که درزمان استعفاء بهموجب ماده (۱۴۳) این
قانونپرداخت نمودهاند، دریافت خواهند کرد.
ماده۱۴۶: کارکنانی که تا چهار سال پس از حداقل مدت توقف در درجه یا رتبهصلاحیت نیل به ترفیع را به دست نیاورند و همچنین کارکنانی که فاقد توانایی لازم برایانجام وظایف متناسب با درجه یا رتبه و تخصص مربوط باشند و نیز کارکنانی که ادامهخدمت آنان به مصلحت نیروی انتظامی نبوده و درحد اخراج نباشند با تشخیصهیأتهای رسیدگی موضوع ماده (۱۲۱) و رعایت تبصره (۹) ماده مزبور و نیز مفاد تبصرهماده (۱۲۲) از خدمت معاف گردیده و با آنان به ترتیب زیر رفتار میشود:
چنانچه حداقل بیست سال سابقه خدمت داشته باشند در ردیف بازنشستگانمنظور خواهند شد و در غیر این صورت سوابق خدمتی آنان براساس مقررات این قانونبازخرید میگردد.
ماده۱۴۷: نیروی انتظامی میتواند درموارد حذف و یا تعدیل سازمان و تورمدرجات، کارکنان مربوط را مشروط به این که در سایر نیروهای مسلح و ستاد کل و وزارتدفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح شغل مناسبی برای آنان وجود نداشته باشد با تصویبمقامات مذکور در ماده (۸۷) این قانون با داشتن پانزده سال سابقه خدمت بازنشسته وکمتر ازپانزده سال را بازخرید نماید.به مدت خدمت مشمولین این ماده فقط از نظر احتساب وجوه بازخریدی و حقوقبازنشستگی پنج سال اضافه میگردد لیکن در هر صورت سنوات مؤثر در حقوقبازنشستگی آنان از سی سال بیشتر نخواهد بود.
ماده۱۴۸: کارکنان در موارد زیر اخراج میگردند:
الف – با حکم دادگاه یا به تبع حکم دادگاه.
ب – با رأی هیأتهای رسیدگی موضوع مواد (۱۲۱) و (۱۲۲) این قا نون.
تبصره۱-۱۴۸: چنانچه اخراج محصلین و کارکنانی که مدت تعهد خدمت آنان (حداقلدو برابر مدت آموزش) به پایان نرسیده است، ناشی از عمل ارادی آنان باشد ملزم بهپرداخت هزینههای تحصیلی مصروفه هستند.
تبصره۲-۱۴۸: تشخیص ارادی یا غیر ارادی بودن عمل ارتکابی درمورد محصلین بهعهده شورای آموزش و درمورد کارمندان در مدت آزمایشی به عهده فرمانده و یا رئیسمستقیم و درمورد سایر کارکنان به عهده کمیسیون موضوع ماده (۱۲۱) این قانون میباشد.