بعد از دریافت اسنادی همچون گواهی حصر وراثت یا حتی انجام اقداماتی مانند تقسیم ارث، ممکن است یکی از ورثه، برای اجاره و فروش سهم الارث به غیر بدون اجازه سایر ورثه اقدام کنند.
برای فروش سهم الارث قانونی، مراحل خاصی وجود ندارد. این مساله مانند فروش اموال متوفی نیست که حضور مقامات قضایی نیز برای انتقال آن لازم باشد. بنابراین به راحتی میتوانید با تنظیم عقد مناسب خود، برای انتقال سهم الارث اقدام کنید. البته توجه داشته باشید که فروش سهمالارث محجور تابع نکات خاصی است و با فروش سهم الارث به شیوه عادی تفاوت دارد.
با فوت متوفی، وراث قائم مقام قانونی او در ماترک میشوند. پس از تصفیه دیون متوفی، هرکدام از ورثه میتواند حتی بدون رضایت سایر ورثه، مقدار سهمالارث خود را به هر شخصی که بخواهد ولو به غیر از وراث واگذار کند. در این خصوص منع قانونی وجود ندارد و سایر وراث هم نمیتوانند از آن جلوگیری کنند.
فقط در یک مورد که اگر ورثه دو نفر باشند و یکی از ورثه سهمالارث مال غیر منقول را به شخص دیگری بفروشد، ورثه دیگر میتواند از حق شفعه استفاده کند و با پرداختن ثمن معامله به خریدار کل ملک را متصرف شود. این استثنا فقط برای مال غیر منقول و بودن دو ورثه است نه بیشتر.
اجاره ملک موروثی بدون اجازه سایر ورثه
اجاره سهم الارث به غیر بدون اجازه سایر ورثه نیز کلاهبرداری محسوب میشود. انتقال منافع(اجاره) هم بدون رضایت مالکیت مشاعی جرم محسوب میشود. مضاف بر اینکه ذینفع میتواند ابطال عقد اجاره منعقد شده را از دادگاه تقاضا کند.
نکته: در مبحث اجاره و فروش سهم الارث به غیر بدون اجازه سایر ورثه بسیار دقت کنید. اولا همه وراث بر طبق گواهی انحصار وراثت امضاء کرده باشند. ثانیا اگر بعضی از آنها حضور ندارند وکیل آنها که وکالتنامه محضری دارای حدود اختیارات کامل است، به جای او امضا کند.
فروش سهم الارث سایر وراث بدون رضایت آنها
فروش سهم الارث به غیر بدون اجازه سایر ورثه قطعا کلاهبرداری محسوب میشود و مشمول قانون انتقال مال غیر مصوب ۱۳۰۸ و در حکم کلاهبرداری است. که حداقل یکسال حبس به انضمام پرداخت جریمه معادل قیمت مال فروخته شده دارد. از لحاظ حقوقی نیز معامله مال غیر اثری در تملیک ندارد و شخص ذی نفع میتواند درخواست ابطال انتقال بدون رضایت خود را کند.
توجه داشته باشید که در مبحث اجاره و فروش سهم الارث به غیر بدون اجازه سایر ورثه خریدار هم با علم به اینکه مال غیر را خریداری میکند، کلاهبردار محسوب میشود.