در ادامه مجموعه نوشتارهای نکات حقوقی دیه از مجموعه نکات حقوقی موسسه حقوقی دادمان به بررسی دیه بینی در قانون مجازات اسلامی میپردازیم. انواع دیه بینی در قانون مجازات اسلامی بسته به نوع صدمه وارد شده عبارتند از : قطع کردن یا از بین بردن تمام یا بخشی از بینی ، شکستگی بینی ، سوراخ کردن بینی ، پاره کردن بینی و فلج کردن بینی .
انواع صدمات به بینی و دیه بینی در قانون مجازات اسلامی
قطع کردن یا از بین بردن تمام یا بخشی از بینی:
- قطع کردن یا از بین بردن تمام بینی دیه کامل دارد. دیه کامل انسان در سال ۱۳۹۹ ، به میزان سیصد و سی میلیون تومان تعیین شده است که برای دیه بینی در قانون مجازات اسلامی ، مرتکب باید سیصد و سی میلیون تومان دیه بدهد .
- قطع کردن یا از بین بردن نرمه ای که پایین استخوان بینی است دیه کامل دارد.
- از بین بردن تمام نرمه با تمام یا مقداری از استخوان بینی به صورت یکجا همان دفعتا دیه کامل دارد.
- از بین بردن نرمه بینی در یک دفعه و تمام یا مقداری از استخوان بینی در دفعه دیگر در این صورت نرمه دیه کامل دارد و برای استخوان ارش تعیین می گردد.
شکستگی بینی و دیه آن در صورت بهبودی:
دیه شکستن بینی و فلج کردن آن با قطع کردن و اتلاف بینی متفاوت است که در ادامه حالات مختلف را برایتان توضیح میدهیم؛
- شکستن استخوان بینی در صورتی که موجب فساد بینی وازبین رفتن آن شود: دیه کامل
- شکستن استخوان بینی در صورتی که بدون عیب و نقص اصلاح شود: یک دهم دیه کامل
- شکستن استخوان بینی در صورتی که با عیب و نقص اصلاح شود: ارش است.
- شکستن استخوان بینی در صورتی که در کج شدن بینی یا شکستن استخوان که منجر به فساد نشود نیز: ارش است.
سوراخ کردن بینی:
- طبق ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی سوراخ کردن هر دو طرف بینی و پرده فاصل میان آنها اگر سبب از بین رفتن بینی یا نوک آن نشود: یک سوم دیه کامل خواه با پارگی همراه باشد خواه نباشد.
- سوراخ کردن هر دو طرف بینی و پرده فاصل میان آنها اگر بهبود یابد: یک پنجم دیه کامل
- طبق ماده ۵۳۷ قانون مجازات اسلامی سوراخ کردن یک طرف بینی در صورتی که بهبود نیابد: یک نهم دیه کامل
- سوراخ کردن یک طرف بینی در صورتی که بهبود یابد: یک بیستم دیه کامل
- سوراخ کردن یک طرف بینی با پرده وسط آن در صورتی که بهبود نیابد: دو نهم دیه کامل
- سوراخ کردن یک طرف بینی با پرده وسط آن در صورتی که بهبود بیابد: یک پانزدهم دیه دیه کامل
پاره کردن بینی:
- دیه پاره کردن بینی در صورتی که سبب از بین رفتن بینی یا نوک آن نشود: یک سوم دیه کامل
- دیه پاره کردن بینی اگر بهبود یابد: یک دهم دیه کامل
- از بین بردن نوک بینی که محل چکیدن خون است: دیه کامل
فلج کردن بینی:
- فلج کردن بینی: دوسوم دیه کامل
- از بین بردن بینی فلج: یک سوم دیه کامل
طبق ماده ۵۶۴ قانون مجازات اسلامی (فلج کردن عضو دارای دیه معین، دو سوم دیه آن عضو و از بین بردن عضو فلج، یک سوم دیه همان عضو را دارد. در فلج کردن نسبی عضو که درصدی از کارایی آن از بین میرود، با توجه به کارایی از دست رفته، ارش تعیین می گردد) میتوان گفت دیه هر جنایت که موجب فلج شدن عضوی می شود دو ثلث دیه قطع نمودن همان عضو است و دیه قطع نمودن عضو فلج، موجب ثبوت ثلث دیه قطع همان عضو به فرض سالم بودن است.
شکستن بینی توسط شوهر:
در شکستگی بینی زن توسط شوهر نیز حکم دیه ثابت است و زن طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی که در آن ضرب و شتم را از مصادیق عسر و حرج زن دانسته و زن میتواند درخواست طلاق را مطرح کند.
نکته:
هر درد و مشقتی نمیتواند موجب عسر و حرج تشخیص داده شود و باید رنجی باشد که عرفا غیرقابل تحمل باشد.
شکستن بینی همراه با کبودی:
طبق ماده ۵۳۸ قانون مجازات اسلامی، در تعدد جنایات، اصل بر تعدد دیات و عدم تداخل آن است مگر در موارد خلاف قانون. همچنین طبق ماده ۵۴۱ نیز هنگامیکه در اثر یک ضربه یا هر رفتار دیگر، آسیب های متعدد در اعضای بدن به وجود می آید چنانچه هر یک از آنها در اعضای مختلف باشد یا همه در یک عضو بوده ولی نوع هر آسیبی غیر از نوع دیگری باشد و یا از یک نوع بوده ولکن در دو یا چند محل جداگانه از یک عضو باشد، هر آسیب دیه جداگانه دارد.در اینجا نیز علاوه بر دیه شکستگی، دیه کبودی نیز که طبق ماده ۷۱۴ قانون مجازات، سه هزارم دیه کامل است نیز اخذ می گردد.
شکستگی بینی همراه با از بین بردن بویایی:
از بین بردن حواس، همراه با عضو اصلی نیز دیه جداگانه دارد. البته این مبحث دیه چشایی می باشد که هرگاه با قطع تمام زبان، حس چشایی از بین رود، فقط دیه قطع زبان پرداخت می شود. اما سایر حواس اینگونه نمی باشند و درآوردن چشم و از بین رفتن بینایی، کندن گوش و از بین رفتن شنوایی، و بریدن بینی و از بین رفتن حس بویایی هر کدام دیه جداگانه دارد. ماده ۶۹۴ نیز این موضوع را اثبات میکند: هرگاه در اثر بریدن یا از بین بردن بینی یا جنایت دیگری بویایی نیز از بین برود یا نقصان یابد هر جنایت، دیه یا ارش جداگانه خواهد داشت.
شکستگی بینی در دعوا:
در صورتی که افراد در یک منازعه که وجود حداقل سه نفر در آن لازم است بر دیگری جراحتی وارد آورد که موجب شکستن بینی فردی شود علاوه بر دیه شکستگی بینی که بر عهده فرد وارد کننده جراحت ثابت است همه ی افراد شرکت کننده در آن دعوا طبق قسمت سوم ماده ۶۱۵ بخش تعزیرات، به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم می گردند.
تعیین مسئول جبران خسارت در منازعاتی که مرتکب اصلی صدمات در آنها مشخص نیست، از مباحث گنگ قانون مجازات اسلامی است.
در مورد وجود لوث طبق ماده ۳۳۳ قانون مجازات رفتار میکنیم تا به هنگامیکه لوث علیه دو یا چند نفر، به شکل مردد ثابت است قسامه همینگونه علیه آنان اقامه گردد و جنایت بر عهده یکی از این چند نفر به شکل مردد اثبات گردد و قاضی از آنان می خواهد که بر برائت خود سوگند یاد کنند اگر همگی از سوگند خوردن خودداری ورزند یا برخی از آنان سوگند یاد کنند و برخی نکنند، دیه بر ممتنعان ثابت می شود.
اگر ممتنعان متعدد باشند، پرداخت دیه به نسبت مساوی میان آنان تقسیم می شود. اگر همه آنان بر برائت خود سوگند یاد کنند، در خصوص قتل، دیه از بیت المال پرداخت می شود و در غیر قتل، دیه به نسبت مساوی میان آنان تقسیم می گردد.
محاسبه دیه در اپلیکیشن دادمان
موسسه حقوقی سروش نافع دادمان (شعبه مرکزی کرج) با همکاری تیمی قدرتمند و متعهد متشکل از حقوقدانان مجرب، وکلای پایه یک دادگستری، قضات بازنشسته، اساتید دانشگاه و کارشناسان در حوزه های مختلفی از جمله ثبت و صنایع و مالی و کیفری و حسابداری با هدف ارائه خدمات گسترده مشاوره حقوقی و داوری و قبول انواع وکالتهای حقوقی و کیفری در چارچوب قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران و در راستای تکریم ارباب رجوع اقدام به راه اندازی اپلیکیشن دادمان کرده است و یکی از بخشهایی که در این اپلیکیشن با استقبال زیاد کاربران روبرو شده بخش محاسبه دیه میباشد. برای دریافت لینک اپلیکیشن و نصب آن روی عکس زیر کلیک کنید:
