استرداد سفته از کارفرما از جانب کارگر انجام می پذیرد. این موضوع از جمله مسائل قضایی و حقوقی به شمار می رود که در صورت عدم مدیریت صحیح، می تواند مشکلات جدی را برای کارگران به همراه داشته باشد. ارائه سفته از جانب کارگر به کارفرما به سبب تضمین تعهدات کارگر انجام می پذیرد. مبلغ سفته بر اساس میزان پیشنهاد کارفرما تعیین خواهد شد. کارگر برای انجام دادن تعهدات کاری خود اقدام به تهیه سفته (با ارزش ریالی تعیین شده) نموده و پس از تنظیم و امضای آن، سفته ی مورد نظر را در اختیار کارفرما قرار می دهد. این سفته ها تا زمان کامل انجام کار و همچنین انجام تعهدات کارگر، در اختیار کارفرما باقی خواهند ماند. استرداد این نوع از سفته‌ها بر اساس عوامل خاصی انجام می پذیرد.
کارگری که به دنبال استرداد سفته از کارفرما است، ابتدا باید به وسیله تنظیم اظهارنامه درخواست خود را به کارفرما اطلاع دهد. کارفرما موظف است پس از دریافت اظهارنامه اقدام به استرداد سفته های کارگر نماید. در غیر این صورت کارفرما نیز با مسائل قانونی مواجه خواهد شد. در صورتی که کارفرما اقدام به عدم ارائه سفته های کارگر نماید، کارگر می تواند به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی مراجعه کرده و اقدام به شکایت نماید. کارگر با ثبت دادخواست استرداد سفته فرآیند پیگیری و رسیدگی را به مراجع قانونی می سپارد.
اهمیت استرداد سفته از کارفرما
زمانی می‌توان شاهد اهمیت استرداد سفته از کارفرما بود که کارگر تمامی تعهدات خود را به طور کامل انجام داده و قرار گرفتن سفته در نزد کارفرما از هیچ گونه توجیه منطقی و عقلی برخوردار نباشد. در صورتی که سفته های تنظیم شده برای حسن انجام کار از جانب کارگر به کارفرما ارائه شوند، باید پس از انجام کامل تعهدات کارگر به وی مسترد گردند. برای استرداد این نوع از سفته ها کارگر مدارکی که مرتبط با حسن انجام کار هستند را در اختیار کارفرما قرار می‌دهد. پس از دریافت تایید کارفرما می تواند سفته های ارائه شده را باز پس گیرد. البته این موضوع وابسته به نکات ذکر شده در قرارداد بین کارگر و کارفرما است.
در صورتی که مدارک و اسناد معتبر برای انجام تعهد و کار مورد نظر از جانب کارگر وجود نداشته باشد، کارفرما می تواند از پس دادن سفته به کارگر خودداری کند. کارگر در این زمینه موظف است که به تعهدات توافق شده عمل نموده و مدارک دال بر حسن انجام کار را به کارفرما ارائه نماید.
در برخی از مواقع کارفرما سفته کارگر را به شخص ثالثی انتقال می دهد. این موضوع می تواند فرآیند استرداد سفته از کارفرما را از لحاظ قانونی پیچیده تر کند. عدم تنظیم صحیح سفته می تواند کارگر را در این مواقع با چالش مواجه نماید. چرا که شخص ثالث می تواند مبلغ سفته را از کارگر درخواست کند. اگر کارگر از سند و یا مدرکی برای اثبات تنظیم سفته برای ضمانت حسن انجام کار برخوردار نباشد، با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.
چه نکاتی باید در زمان تنظیم سفته رعایت شود؟
یکی از مواردی که می تواند استرداد سفته از کارفرما را تحت تاثیر قرار دهد، نحوه تنظیم صحیح سفته می باشد. بنابراین تنظیم این نوع از اسناد به طور صحیح، بسیار پر اهمیت و ضروری خواهد بود. از اصول و قواعد مهم که در تنظیم این نوع از اسناد باید به آنها توجه نمود عبارتند از:
قید کردن دقیق تاریخ سر رسید و مبلغ سفته در سفته: باید حتما مبلغ مورد نظر به حروف قید گردد. در صورت عدم قید مبلغ، تا میزان اعتبار اسمی سفته مسئول پرداخت آن خواهید بود. همچنین تاریخ صدور و پرداخت سفته نیز باید به طور کامل مشخص گردند. در صورتی که این تاریخ ها به طور مشخص ذکر نگردند سفته به صورت عندالمطالبه تلقی گردیده و مضراتی را برای دهنده سفته به همراه خواهند داشت.
ذکر دقیق هدف از تنظیم سفته: در صورتی که سفته مورد نظر شما به جهت حسن انجام کار تنظیم گردد، باید حتما به جای درج تاریخ از متن حسن انجام کار استفاده شود. ذکر دلیل و هدف از تنظیم سفته بسیار مهم می باشد.
در دست داشتن نسخه ای از سفته حسن انجام کار: بهتر است از سفته ای که برای ضمانت انجام کار به کارفرما ارائه می کنید، کپی را در دست داشته باشید.
راهکار های حقوقی نحوه استرداد سفته از کارفرما
برای استرداد سفته از کارفرما باید ابتدا اقدام به تهیه کردن اسناد و مدارکی که دال بر رفع تعهد و یا اجرای کار طبق قرارداد بین کارگر و کارفرما هستند نمود. مهم ترین گام برای فرآیند استرداد سفته، تنظیم اظهارنامه از سوی کارگر می باشد. در صورتی که کارفرما پس از دریافت اظهارنامه تنظیم شده همچنان از پس دادن سفته ها خودداری کند، کارگر می تواند دادخواستی را در دفاتر خدمات قضایی الکترونیکی به ثبت برساند. در صورتی که کارفرما سفته را به شخص ثالثی انتقال داده باشد و همچنین در صورت عدم اثبات اجرای تعهد توسط کارفرما، بهترین راه مراجعه به وکلای کاردان و متخصص است و استفاده از دانش حرفه ای آنها است.
یکی از نکات بسیار مهم در زمینه ثبت دادخواست، ارائه مدارک، شواهد و ادله های کافی می باشد. از جمله این موارد عبارتند از: رسید سفته، دو نفر ناظر و غیره. پس از ثبت دادخواست توسط کارگر، دستوری دال بر الزام کارفرما به استرداد سفته از دادگاه به کارگر ارائه می شود.
جرم پس ندادن سفته
در قانون مجازات های اسلامی، شاهد انواع مجازات های تعیین شده برای عدم استرداد سفته از کارفرما خواهیم بود. در صورتی که کارفرما سفته های تنظیم شده بابت حسن انجام کار از طرف کارگر را (پس از انجام کامل تعهدات) به وی بازنگرداند، مجرم شناخته می شود. جرم وی خیانت در امانت تلقی شده و به مجازات های خاصی محکوم خواهد شد. زمانی کارفرما با این مجازات ها مواجه می شود که صاحب سفته اقدام به اثبات حسن انجام کار خود به دادگاه صالح نماید.
در قانون مجازات اسلامی برای جرم خیانت در امانت، مجازات حبس تعیین شده است. البته در چند سال اخیر این مجازات دستخوش تغییرات خاصی بوده که برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از مشاوره های تخصصی استفاده کنید. به طور کلی مجازاتی که توسط قانونگذار برای این جرم در نظر گرفته می شود، مجازات تحمل حبس از ۳ الی ۱۸ ماه می باشد. لازم به ذکر است که جرم خیانت در امانت از جمله جرم های قابل گذشت تلقی می گردد. بنابراین در صورتی که شخص سفته دهنده سفته های خود را دریافت کند، می تواند پس از دادرسی با رضایت خود مجرم را از مجازات معاف کند.