در این مقاله میخواهیم به طور مفصل به تعریف انواع دعاوی کیفری و حقوقی بپردازیم و در ادامه تعرفه های مصوب برای هزینه های دادرسی دادخواست دعاوی کیفری را مورد بررسی قرار می دهیم. اول از همه بد نیست بیشتر درباره انواع دعاوی کیفری و حقوقی بدانید؛ برای اینکه یک دادگاه و نظام قضایی به انواع دعوای کیفری و حقوقی رسیدگی کند، شاکی باید شکواییه تهیه کرده باشد. این شکل از دعاوی هزینه‌های کمتری نسبت به دعاوی حقوقی به شاکی تحمیل می‌کنند و به دو دسته یعنی دعاوی مربوط به چک و سایر دعاوی تقسیم می‌شوند.
برای طرح دعوا پرداخت هزینه‌هایی نیاز است که در قالب ابطال تمبر انجام می‌شود. این هزینه برای مطرح کردن شکایت معادل ۵ هزار تومان است. البته اگر مورد دعوا چک باشد باید به رقم چک توجه کرد، زیرا رقم چک به میزان مستقیم بر هزینه ابطال تمبر تاثیر دارد. از آنجایی که برخی از انواع دعاوی مالی – کیفری در شوراهای حل اختلاف مطرح می‌شوند با این نکته که رقم دعاوی نباید بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، هزینه طرح شکایت، ۳ هزار تومان است.
تفاوت دو دعوای کیفری و حقوقی
بهتر است برای یادآوری برخی از تفاوت‌های انواع دعاوی حقوقی و کیفری را برای شما لیست کنیم تا بهتر بدانید که دعوای شما در کدام دست قرار می‌گیرد :
نخستین تفاوتی که این دو دعوا با یکدیگر دارند در مجازات است. در دعاوی کیفری طرف بازنده مجازات می‌شود، مجازاتی مانند حبس، جزای نقدی و … اما در دعاوی حقوقی طرف بازنده باید تکالیفش را انجام دهد و مجازات بیشتری در انتظارش نیست.
تفاوت مهمتری که شکایت‌های حقوقی و کیفری دارند در نحوه اعلام شکایت است. برابر قانون شکایت کیفری را در هر کاغذی می‌توان نوشت و تقدیم مقام قضایی کرد اما شکایت حقوقی حتماً و بدون تردید باید در برگه دادخواست، برگه‌هایی که در دادسرا، دادگاه و پیشخوان‌های قضایی موجود است نگارش شود در غیر این صورت به هیچ وجه استماع نمی‌شود. یعنی به آن ترتیب اثر داده نخواهد شد.
تفاوت بعدی محلی است که شکایت‌ها تحویل داده می‌شوند. به این ترتیب دادخواست حقوقی از پیشخوان قضایی ارسال یا مستقیم تحویل داده می‌شود اما شکایت‌های کیفری باید در دادسرا مطرح و بعد از انجام تحقیقات که پای کلانتری هم به میان خواهد آمد برای رسیدگی نهایی به دادگاه برود.
تفاوت چهارم در انواع دعاوی کیفری و حقوقی این است که در پرونده‌های کیفری قانون کار را راحت تر کرده است و بدون وکیل هم می‌توان آن را مطرح کرد. در ضمن اگر وکیل نیاز باشد و شاکی توان گرفتن وکیل نداشته باشد، قانون وکیل در اختیار وی می‌گذارد اما بیشتر شکایت‌های حقوقی از این موهبت محروم هستند و حتماً باید با حضور وکیل مطرح شوند.
تفاوت در رقم ابطال تمبر، طولانی بودن زمان رسیدگی و مواردی از این دست دیگر تفاوت‌های پرونده‌های کیفری و حقوقی را تشکیل می‌دهند.
طرح انواع دعوای حقوقی و کیفری در فضای مجازی
مدتهاست که پای فضای مجازی به دستگاه قضا نیز باز شده است و به این ترتیب برخی از شکایت‌ها و پیگری آنها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک یا خدمات قضایی صورت می‌گیرد. البته شاید این تفکر ایجاد شود که فعالیت این مراکز ممکن است هزینه‌های بیشتری را به دستگاه قضا تحمیل کند، که پاسخ به این تفکر یک «نه»ی محکم است. البته ممکن است قطع و وصل شدن شبکه و مشکلات اینترنتی، مصائبی را برای شاکیان ایجاد کند اما مسأله هرچه باشد ارتباطی به افزایش هزینه‌ها نخواهد داشت.
کدام هزینه‌ها باید برای دادرسی انواع دعاوی کیفری و حقوقی پرداخت شود ؟
در انواع دعواهای کیفری و حقوقی قانون تکلیف همه هزینه‌ها را معلوم کرده است و البته در سال‌های اخیر نیز برای هماهنگی و همسان سازی آن، ابلاغیه و بخشنامه‌هایی در خصوص هزینه های دادرسی انواع دعاوی کیفری و حقوقی از سوی رئیس قوه قضاییه در اختیار همه نهادها قرار می‌گیرد که لازم‌الاجراست. این هزینه‌ها به دو دسته هزینه‌های شکوائیه و سایر هزینه‌ها تقسیم می‌شود.
ارقامی که شاکی باید در خصوص تقدیم شکوائیه پرداخت کند شامل هزینه وکیل و باطل کردن تمبر می‌شود. دستمزدی که وکلا دریافت می‌کنند با توجه به پرونده‌ای که مطرح شده متفاوت است و کاملاً به نظر و توافق دو طرف بستگی دارد. برای باطل کردن تمبر نیز هزینه‌ها براساس اطلاعیه‌های قوه قضاییه پرداخت می‌شود. البته ممکن است در مسیر دعوا هزینه‌های دیگری نیز پیش بیاید که تکلیف آن را نیز قانون معلوم کرده است.
هزینه‌ها در مرحله بدوی
تعقیب کیفری ۵۰ هزار ریال
هر برگ اوراق دادخواست ۱۵ هزار ریال
شکایت علیه صدور چک بی محل
تا مبلغ یک میلیون ریال ۵۰ هزار ریال
نسبت به مازاد تا ۱۰ میلیون ریال ۲۰۰ هزار ریال
نسبت به مازاد تا ۱۰۰ میلیون ریال ۳۰۰ هزار ریال
مازاد بر یکصد میلیون ریال یک در هزارم
هزینه‌های تجدید نظر
درخواست تجدید نظر در دادگاه تجدید نظر ۲۰۰ هزار ریال
درخواست تجدید قرارهای قابل تجدید نظر در دادگاه ۳۰۰ هزار ریال
هر برگ اوراق درخواست ۱۵ هزار ریال
سایر هزینه‌ها
تقدیم شکایت به دادسرای انتظامی قضات ۲۰۰ هزار ریال
بهای اوراق دادخواست، اظهارنامه، برگ اجراییه ۱۵ هزار ریال
هزینه گوامی امضای مترجم، پلمپ اوراق ترجمه، پلمپ گواهی صحت ترجمه ۳۰۰ هزار ریال
پروانه اشتغال وابستگاه دادگستری، تمید و پروانه وکالت درجه یک ۷ میلیون ریال
پروانه مترجم رسمی، کارشناس رسمی، وکالت درجه دو، کارگشایی مقیم مرکز ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال
پروانه وکالت درجه ۳ ۲ میلیون و ۵۰۰هزار ریال
پروانه وکالت اتفاقی ۵۰۰ هزار ریال
تقدیم دادخواست به شعب دیوان عدالت اداری ۱۵۰ هزار ریال
تقدیم دادخواست به شعب تجدید نظر دیوان عدالت اداری ۳۰۰ هزار ریال