برای آن‌که بتوانیم اموال متوفی را تقسیم کنیم و گواهی انحصار وراثت بگیریم ابتدا باید مالیات بر ارث را پرداخت نماییم و با در دست داشتن برگه مالیاتی شروع به اقدامات مربوط به گواهی انحصار وراثت نماییم.
مالیات بر ارث:
مالیاتی است که از وراث متوفی نسبت به سهم‌الارث آن‌ها و با توجه به نرخی که برای هر طبقه از وراث معین شده است، وصول می‌شود.
میزان مالیات بر ارث چقدر است؟
براساس قوانین جدید مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در تعیین میزان مالیات بر ارث ، طبقه‌ای است که فرد وارث در آن قرار دارد. سه طبقه مورد نظر به‌صورت زیر هستند:
- طبقه اول: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد
- طبقه دوم: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آن‌ها
- طبقه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آن‌ها
براساس ماده ۱۷ قانون مالیات‌های مستقیم سال ۱۳۹۵، طبق این ماده ابتدا اموال باقی مانده فرد فوت شده دسته‌بندی خواهد شد و سپس براساس گروه و دسته مربوطه به آن مالیات بر ارث تعلق خواهد گرفت.
کم‌ترین درصد مالیات بر ارث متعلق به طبقه اول بوده و درصد این مالیات برای این طبقه به‌صورت زیر خواهد بود. این درصد برای طبقات بعدی به ترتیب دو و چهار برابر می‌شود.
وسایل نقلیه موتوری هوایی، زمینی و دریایی (۲ درصد)
حق‌الامتیاز و سایر حقوق مالی (۱۰ درصد)
املاک و حق واگذاری محل ۱.۵ برابر نرخ‌های ماده ۵۹
سپرده بانکی، انواع اوراق بهادار و سود متعلق به آن‌ها (۳ درصد)
سهام، سهم‌الشرکه و حق تقدم آن‌ها ۱.۵ برابر نرخ‌های ماده ۱۴۳
اموال متوفای ایرانی خارج از کشور (۱۰ درصد)
برخی اموال معاف از مالیات بر ارث
- وجوه بازنشستگی، وظیفه و پس‌انداز خدمت و مزایای پایان خدمت، مطالبات مربوط به خسارت اخراج، بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی استفاده نشده
- اثاثیه منزل متوفی
- وجوه پرداختی توسط موسسات بیمه مانند بیمه عمر، خسارت فوت، دیه
- اموال سازمان‌های دولتی و وزارتخانه‌هایی که بودجه آن‌ها متعلق به دولت است.
- اموال شهرداری‌ها
- اموالی که مالک خاص ندارند یا بلاعوض در اختیار افراد مذکور در بند ۴ قرار می‌گیرد.