در برخی منابع خبری آمده که یکی از کارشناسان به دلیل ترنس‌بودن از خدمت سربازی معاف گردید لکن از ادامه اشتغال و تمدید پروانه کارشناسی تا زمان ارائه مدارک پزشکی لازم مبنی بر طی شدن دوره درمان بیماری و تایید سلامت و صحت خود منع شد. این امر بهانه ای شد تا مروری مختصر به تعریف ترسن و وضعیت خدمت سربازی آنان و معافیت از سربازی به دلیل ترنس بودن داشته باشیم.
تعریف ترنس یا ترنسجندر
ترنس یا ترنسجندر به افرادی گفته می‌شود که هویت جنسیتی خود را با جنسیتی که از بدو تولد بر اساس ظاهر اندام جنسی به آن‌ها نسبت داده شده است، مغایر می‌دانند؛ فردی که با اندام جنسی منتسب به زنانه متولد شده است، اما هویت جنسیتی خود را مردانه تعریف می‌کند، یا فردی که در بدو تولد بر اساس ظاهر اندام جنسی به او جنسیت مردانه اطلاق شده است اما خود را یک زن می‌داند.
ترنس ها می‌توانند خود را متعلق به هیچ یک از دو گروه زنان و مردان ندانند و هویت جنسیتی خود را غیردوگانه تعریف کنند.
قوانین خدمت سربازی افراد ترنس
طبق «بخش پنجم آییننامه سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا» معافیت از سربازی به دلیل ترنس بودن مشمول ترنس ها و همجنسگرایان می‌شوند.
بخش پنج این آییننامه مربوط به بیماری‌های اعصاب و روان است، این افراد را در گروه افرادی که اختلالات روانی و شخصیتی بسیار شدیدی مانند سایکوزها، اختلالات خلقی مانند دوقطبی، اختلالات شخصیتی مثل سایکوپات‌ها، اختلالات وسواسی شدید، نقیصه‌های عقلانی و کندذهنی، اختلالات تکلمی و اعتیاد به مواد مخدر و… دارند، قرار می‌دهد.
در گذشته بند مشترکی در این بخش به ترنس‌ها و افراد همجنسن گرا اختصاص داده شده بود اما در آییننامه جدید، مصوب ۱۳۹۳ همجنسگرایان طبق بند ۷ با عنوان «کژخویی‌هایی که مغایر شئونات اجتماعی و نظامی است، از جمله انحرافات جنسی و هموسکشوالیتی» به صورت موقت شش ماه معاف می‌شوند و در صورت اثبات در مراکز درمانی نظام وظیفه می‌توانند معافیت دائم دریافت کنند.
در این شش ماه شخص زیر نظر نیروهای متخصص مورد تشخیص و به اصطلاح ذکرشده درمان قرار می‌گیرد و در نهایت شورای پزشکی درباره وضعیت معافیت او تصمیم‌گیری خواهد کرد. اگر فرد به اصطلاح بهبود پیدا کند، معاف از رزم و در صورتی که به گفته آییننامه، بیماری اثبات شود، طبق نظر نهایی شورای عالی پزشکی معاف دائم می‌شود.
در همین بخش طبق بند ۱۲، ترنس‌ها با عنوان «اختلال هویت جنسی TS» با ارائه گواهی پزشکی قانونی و تایید مراکز درمانی نظام وظیفه می‌توانند معافیت دائم از سربازی به دلیل ترنس بودن را دریافت کنند. اما ممکن است در آینده به دلیل داشتن کارت معافیت پزشکی (بخش اعصاب و روان) با مشکلات متعدد بالاخص در زمینه اشتغال روبه‌رو شوند.
طبق آخرین نسخه طبقه‌بندی بیماری‌های سازمان بهداشت جهانی ICD-11 ترنس بودن از لیست بیماری‌ها و اختلالات روانی خارج شده است.
سلام و خسته نباشید
ترنسا فقط از جسمشون ناراضی هستن و تا وقتی عنل تطبیق جنسیت ندن در رنجو عذاب هستن
و این افراد مثه همی ادم های دنیا هیچ فرقی با بقیه ندارن، وب هیچ عنوان هیچگونه اختلالی ندارن، افراد ترنس فقط وفقط جسمشون با هویتشون یکی نیست همین، ما همه جور ادمی دارم ک مشکل روان و اعصاب دارن
پس اگه اینطوره نباید برن سربازی واقعا ناحق هست ک بند اعصاب و روان بخوره تو کارت معافیت
چون وقتی بخاد سرکاری بره میگن مشکل اعصاب داره بش کار نمیدن واقعا ظلمه
من ترنس هستم، الان من روانیم حرفام مثه روانیاس
من کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی گرفتم
الان بنظرتون منی، ک تحصیل کردم درس خوندم بخام بر استاد دانشگاه شم، میزارن برم سرکار؟ نه، چرا چون بند اعصاب وروان زدن تو معافیت
خواهش میکنم این بندو حذف کنید ب گوش مسئولین برسونین 🙏🙏
عذرمیخوام یادم رف اینو بگم
ما کارای اداری نمیتونیم بریم چون بند اعصاب روان زدن
کارای ک نیاز ب این باشه کارت سربازی بخاد ک همون معافیت هست، خب وقتی ریئس اونجا یا صاحب اونکار میگه چرا معاف کنی و یا خودش نگاه کنه ک چه بندی زدن تو کارت معافیت میگن این مشکل اعصاب روان داره پس ما ب تو کار نمیدیم توروقران ظلم نیس
سلام خوبید؟ من به شدت اطلاعات در مورد ترنس ها میخوام. خلقیات، کشمش ها با خودشون، با افراد ،جامعه. و رفتارهای متفاوت. در حال نگارش سریال نمایش خانگی هستم که یکی از کاراکترها ترنس هستش. اگر دوست دارید کمک فکری کنید این آیدی تلگرام بنده هستش🙏پیام بدید ممنون میشم. ۰۹۱۰۲۰۵۲۹۷۵تلگرام دارم
این قوانین منصفانه نیست، به خاطر اینکه خدمت نرفتم اکثرا جاها حاضر نیستن قبولم کنند خودتون ببینید آگهی های استخدامی اکثرا نوشتن شرایط نظام وظیفه یا معافی یا پایان خدمت ،حالا هم مجبورم بین سرباز فراری بودن و مشکلاتش ، معافیتی که بعدش بیکار تر از قبل می شم و به دید یه روانی بهم نگاه می کنند و یا نابود کردن خودم با سربازی رفتنم یکی رو انتخاب کنم ، اگه کسی ترنس زن (MTF) هست که حمایت و هزینه لازم رو داره که بعد از معافیت از این طریق ،زودتر عمل کنه و مدارکش رو تطبیق بده این راه خوبیه براش ،چون وقتی از دید قانونی زن باشید کسی ازتون نظام وظیفه نمی خواد که معافی اعصاب و روان اذیتتون کنه ،ولی واسه کسی مثل من که حمایت و هزینه پروسه تطبیق جنسیت رو نداره و لازمه کار کنه این مدل معافیت می تونه خیلی آسیب بزنه و فرصت های شغلی زیادی رو به خاطر اون روانی شناخته شدن از دست بده ، اگه چاره ای ندارید و مجبور شدین برید خدمت سعی کنید امریه بگیرید که حداقل پادگان نیافتید ، کاش دید جامعه و این قوانین زودتر عوض بشه تا زندگی ها کمتری نابود بشه
من اهل شهرستانم و ترنسم وقتی رفتم سربازی بهم گواهی دادن تا برم تهران و معاف شم اما ترسیدم و نرفتم حالام که سرباز فراری محسوب میشم😐 الانم نمیتونم برم دانشگاه و یه زندگی عادی داشته باشم
کاش اصلا سربازی وجود نداشت
سلام چه دلیلی داره که ترنس ها رو جزو بیماران اعصاب و روان بدونن ، مثل این هست که بگن زن فلانی مریضه چون لباس مردونه نمیپوشه ، در ضمن اینکه ترنس ها همجنس باز نیستن ، اونها فقط تو جسم و جنسیت خودشون به دنیا نیومدن چه گناهی کردن که بهشون میگید مریضی و باید درمان بشی
امیدوارم که هر چه زود تر این مشکلات و نابرابری ها حل بشه و قانون و جامعه دید باز تری روی این مسائل داشته باشن
سلام به همه هم نوع های خودم برای مسئولین متاسفم که کل درک وفهمشون درحد یک الاغ بی سواد چرا درمان بشیم منکه راضی ام شما مسئولین ذهنتون فاسد احمق هستید که حتی تو دنیای مجازی هم درک وانسانیت هم ندارید چرا فقط ایران برداشت غلط دارن چرا به حق وحقوق ماها احترام نمیزارید ازخدا میخوام کسی که انسانیت نداره باهاشون مثل ما به دنیا بیان اون موقع بفهمند تویه جامعه بی فرهنگ چقدر سخت ودشوار زندگی کردن
دوستان من سوالی دارم منکه کار شخصی خودم را دارم آیا در مجچز خا یا در وام و غیره مشکلی برام پیش میاد با معافیت همجنسگرایی ؟
سلام منم خیلی عذاب کشیدم تااینجوری شده وهنوزم میکشم ویکی ازبهتریناشم توهمه چیزامیدوارم هرچه زودتررژیم عوض بشه که اینچیزادرست بشه وعادی سازی بشه واقعایه وقتایی توزندگی هست که ازهیچ طرف راهی نداری نه جلونه عقب نه ازچپ نه راست😭😔😭😔
کامنتا رو دیدم چقد ناله میکنید
منم ترنسم قبل خدمت هم خیلی تو مخم بود ولی آخر نشد معاف بشم اومدم خدمت نمیگم سخت نیست خیلی تو مخ آدم می‌ره این قضیه ولی یکم تحمل کنید بابا انقد نیاز نیست ناله کنید آدم یکم هم باید تحمل کنه اینم مثل بقیه چیزا میگذره نمیشه بیگ همه دنیا مطابق میل تو رفتار کنن که
تحمل کنید میگذره همین الان از دژبانی دارم می‌نویسم اینو
سلام کجا افتادی؟ منم سربازم دارم تحمل میکنم یکم سخته ولی فعلا نمردم😢☺
چطوری رفتی سربازی منک کلی پیگیر شدم گفتن الا و ب الله باید معافیت بگیری
سلام. منم. ترنس ام داداش میشه زنگی بزن راجب خدمت ازت سوال دارم ۰۹۱۳۷۸۴۲۶۲۴
سلام. منم زنگ بزن راجب سوالت کار دارم ۰۹۱۳۷۸۴۲۶۲۴
منم کارت معافیت tsگرفتم اونم بعد چند ماه خدمت کردن تو پادگان، الان به شدت پشیمونم، چون هیچ جا استخدام نمیشم، تنها آرزوم معلم شدن بودش و بشدت عاشق این کارم اما به راحتی این حق را ازم گرفتن با وجود اینکه مدرک از دانشگاه ملی دارم!، و تلخ تر اینکه پولم ندارم برم اروپا
سلام میشه خواهش کنم کمی توضیح بدی…
تاییدیه پزشکی قانونی چقدر زمان میبره برای معافیت؟؟؟
ایا تایید میکنن؟؟
یا حتما باید عمل کنی
واقعا آدم کمرش میشکنه و مات میمونه کامنتارو میخونه چرا واقعا به کسی که ترنس هست مشکل عصاب و روان میدن و پس فردا بخوان جایی کار کنن معافیت اینجوری میدن واقعا خیلی بد اینطوری بلکه یه نفر باشه شرایط عمل رو نداره حتی پول عملشو خب پس فردا روز بخواد جایی بره سرکار از کجا بیاره خرج خودشو بده واقعا این خیلی بد
سلام من ترنس مرد هستم
تازه عمل کردم و شناسنامم عوض شده
اگه نخام از معافیت استفاده کنم میتونم برم سربازی ؟