دادستان به عنوان رییس دادسرا ، عهده دار رسیدگی اولیه و تحقیقات مقدماتی در جرایم است . اصل بر این است که دادستان باید دعاوی عمومی را شخصا تعقیب کند و یا تعقیب آن را به بازپرس ارجاع دهد . بنابراین تعقیب متهم از وظایف دادستان و در صورت ارجاع او به بازپرس از وظایف بازپرس خواهد بود . البته با این وجود تعلیق تعقیب متهم نه در حیطه اختیارات بازپرس و نه در حیطه اختیارات متهم است . در این مقاله قصد داریم تعریف تعلیق تعقیب ، قرار تعلیق تعقیب در قانون آیین دادرسی کیفری و چگونگی صدور قرار را بیان کنیم. .
در تعلیق تعقیب ادامه تعقیب کیفری متهم تا مدت معینی متوقف خواهد شد.
قرار تعلیق تعقیب چیست ؟
تعلیق در لغت به معنی بلاتکلیف گذاشتن موضوعی است به ترتیبی که تصمیمی درباره موضوع مورد نظر گرفته نشده باشد . در حقوق تعلیق تعقیب به معنای این است که در صورتی که شرایط قانونی وجود داشته باشد ، ادامه تعقیب کیفری متهم تا مدت معینی متوقف خواهد شد . یعنی همانطور که گفته شد قرار تعلیق تعقیب با وجود شرایط قانونی باید توسط مقاماتی که صلاحیت این کار را دارند ، صادر شود . از این رو موارد صدور قرار تعلیق تعقیب در قانون مشخص شده است .
قرار تعلیق تعقیب در قانون آیین دادرسی کیفری
این قرار در قانون آیین دادرسی کیفری در ماده ۸۱ به این ترتیب آمده است :
در جرایم تعزیری درجه شش، هفت و هشت که مجازات آنها قابل تعلیق است، چنانچه شاکی وجود نداشته، گذشت کرده یا خسارت وارده جبران گردیده باشد و یا با موافقت بزه دیده ، ترتیب پرداخت آن در مدت مشخصی داده شود و متهم نیز فاقد سابقه محکومیت مؤثر کیفری باشد ، دادستان می‌تواند پس از أخذ موافقت متهم و درصورت ضرورت با أخذ تأمین متناسب ، تعقیب وی را از شش ماه تا دو سال معلق کند . در این‌صورت ، دادستان متهم را حسب مورد ، مکلف به اجرای برخی از دستورهای زیر می‌کند :
الف – ارائه خدمات به بزهدیده در جهت رفع یا کاهش آثار زیان‌بار مادی یا معنوی ناشی از جرم با رضایت بزهدیده
ب- ترک اعتیاد از طریق مراجعه به پزشک ، درمانگاه، بیمارستان و یا به هر طریق دیگر ، حداکثر ظرف شش ماه
پ – خودداری از اشتغال به کار یا حرفه معین ، حداکثر به مدت یک‌سال
ت – خودداری از رفت و آمد به محل یا مکان معین ، حداکثر به مدت یک‌سال
ث – معرفی خود در زمان‌های معین به شخص یا مقامی به تعیین دادستان ، حداکثر به مدت یک‌سال
ج – انجام دادن کار در ایام یا ساعات معین در مؤسسات عمومی یا عام‌المنفعه با تعیین دادستان ، حداکثر به مدت یک‌سال
چ – شرکت در کلاس‌ها یا جلسات آموزشی ، فرهنگی و حرفه‌ای در ایام و ساعات معین حداکثر ، به مدت یک‌سال
ح – عدم اقدام به رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و تحویل دادن گواهینامه ، حداکثر به مدت یک‌سال
خ – عدم حمل سلاح دارای مجوز یا استفاده از آن ، حداکثر به مدت یک سال
د – عدم ارتباط و ملاقات با شرکاء جرم و بزهدیده به تعیین دادستان ، برای مدت معین
ذ – ممنوعیت خروج از کشور و تحویل دادن گذرنامه با اعلام مراتب به مراجع مربوط ، حداکثر به مدت شش‌ماه .
آشنایی با چگونگی صدور قرار تعلیق تعقیب
برطبق ماده ۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری ، قرار تعلیق تعقیب تنها در صورتی اعتبار دارد که توسط مقام صالح در صدور قرار تعلیق صادر شود . علاوه بر این بر اساس این ماده می توان موارد صدور قرار تعلیق تعقیب را در جرایم تعزیری در جه شش ، هفت و هشت برشمرد.