موضوع ارتکاب به انواع جرم تهدید بیان نیت شخصی است که قصد دارد به دیگری زیان یا اسیب برساند . جرم تهدید از نظر حقوقی در ارتباط با اجبار و اکراه است و تهدید یک رفتار در حیوانات است که بسیار دیده شده و خوی حیوانانه دارد که هر لحظه باعث درگیری و جراحت و کشته شدن می شود . مجازات مرتکب به تهدید از جمله موارد مهم در قانون میباشد.از لحاظ قانونی برخی از انواع معمول تهدیدها که ممنوع است شامل تهدیدهایی میشود که به منظور بدست آوردن مالی اعمال میشود یا برای مجبور کردن دیگران به انجام کاری برخلاف میل شان، اعمال میشود.
تهدید به استفاده از سلاح مرگبار یا تهدید به آسیب رساندن به دیگران یا از بین بردن داراییهای دیگران یا تهدید به آبرو ریزی جرم تلقی میشود.
کاربرد اصلی مفهوم انواع جرم تهدید
کاربرد اصلی مفهوم انواع جرم تهدید، در مطالعات امنیتی است. در این حوزه تهدید عاملی علیه امنیت به شمار می آید. ارتکاب به انواع جرم تهدید در مباحث امنیتی عاملی نامطلوب است که میتواند خارج از اراده و کنترل ما عمل کند و آماج آن بقاء و ارزشهای اساسی است.
تهدید را عمدتا عینی و خارجی و مکاتب انتقادی آن را ناشی از درک بازیگران از شرایط خاص که لزوما واقعی نیست میدانند. در مکتب کپنهاک متناسب با ابعاد موسعی که برای امنیت شناسایی میکنند؛ ابعاد انواع جرم تهدید را نیز شامل: نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی میدانند. از تهدید بر مبناهای مختلف تقسیم بندیهای گوناگونی ارائه شدهاست که نافی یکدیگر نیستند. مانند: تهدید نرم و سخت، تهدید متمرکز و پراکنده، تهدید متقارن و نامتقارن، تهدید بسیط و چند وجهی، تهدید مستقیم و غیرمستقیم و …
انواع جرم تهدید نرم و سخت
پیاده سازی انواع جرم تهدید نرم به مجموعه اقداماتی گفته می شود که باعث دگرگونی هویت فرهنگی و الگوهای رفتاری مورد قبول یک نظام سیاسی از طریق استحاله در حوزه ای حکومت، اقتصاد و فرهنگ شده و ارزش ها، آرمان ها و نمادهای نظام سلطه جایگزین آنها می گردد که عبارتند از:
۱- تهدید نرم در عرصه فرهنگ
فرهنگ بیانگر شخصیت و هویت ملی کشور و دستاورد معرفتی و اجتماعی انسان است.
فرهنگ کشور دارای سه سطح کلی است. مفروضات اساسی و زیرساخت های فکری (باورها)، سطح اول فرهنگ را تشکیل می دهند. بایدها و نبایدها و ارزش ها، که اعمال و رفتار انسان ها براساس آن شکل می گیرد لایه دوم فرهنگ هستند و بالاخره الگوهای رفتاری و نمادها سطح سوم فرهنگ را بوجود می آورند. بنابراین عملی کردن جرم تهدیدها در این عرصه عبارتند از:
۱- تهدید باورها، اعتقادات، آرمان ها
۲- تهدید ارزش های عملی و بایدها و نبایدها
۳- تهدید نمادها و الگوهای رفتاری
فرهنگ راهبردی کشور بر نوع تلقی و الگوهای رفتاری نخبگان و رهبران یک کشور و تصمیم گیری آنها تأثیر می گذارد. در صورت وقوع تهدید نرم، در این سطح، کشور حریف می تواند با مدیریت ادراک، اندیشه و عزم راهبران و نخبگان خودی (باورها، ارزش ها، و الگوهای رفتاری آنها) را تحت تأثیر قرار دهد.
تهدید نرم در فرهنگی ملی و الگوهای رفتاری مردم و باورهای آنها تأثیر زیادی خواهد گذاشت. همچنین فرهنگ دفاعی کشور که منبع قدرت نرم در نیروهای مسلح است در صورت وجود انواع جرم تهدید نرم، باعث از بین رفتن عزم و اراده نبرد و قدرت بازدارندگی روانی می شود.
۲- تهدید نرم در عرصه سیاسی
دولت ها به عنوان واحدهای سیاسی در نظام بین المللی با مؤلفه های جمعیّت، قلمرو حکومت، حاکمیت و نظام ارزشی مشخص، شناخته می شوند. این واحدها همواره با تحولاتی از داخل و خارج مواجه اند. برخی از تحولات باعث افزایش قدرت سیاسی و برخی موجب تضعیف قدرت سیاسی آنها می شود.
هر نظام سیاسی برای حفظ و بقای خود، نیازمند ثبات سیاسی و انسجام ملی است.
بنابراین افزایش مشروعیت سیاسی نخبگان و رهبران یک کشور به توانایی های آنها در ایجاد انسجام سیاسی و برخورداری از حمایت، رضایتمندی و قدرت اقناع سازی افکار عمومی بستگی دارد. میزان اقتدار سیاسی کشور در جامعه، میزان انسجام و همزیستی مسالمت آمیز و حفظ هویت و یکپارچگی ملی و میزان تولید و جریان گفتمان های مسلط در درون جامعه و عرصه بین المللی و برخورداری از مقبولیت و مشروعیت لازم از شاخص های قدرت نرم در این عرصه به شمار می آید.
از سوی دیگر اگر کشور گرفتار بحران های سیاسی باشد، از قدرت نرم برخوردار نخواهد بود و تهدید نرم در این حوزه مؤثر خواهد بود. بحران های سیاسی شامل بحران های شش گانه هویت، مشروعیت، مشارکت، نفوذ، یکپارچگی و توزیع می باشد. مجموعه این بحران ها «قدرت نرم» یک نظام سیاسی را کاهش می دهد و به طور طبیعی آن نظام را در برابر تهدید نرم آسیب پذیر می کند. راهبرد امنیت ملی آمریکا، جهانی سازی فرهنگ و حاکمیت الگوهای رفتاری لیبرال دمکراسی در جهان و تلاش در جهت تغییر رفتار و ساختارهای نظام های غیر لیبرال است.
از دیدگاه نظریه پردازان جدید غرب، جهان اسلام و رشد اسلام سیاسی در آن، به مثابه گفتمان غالب در خاورمیانه، چالش اصلی فرهنگ لیبرال دمکراسی است. کمیته خطر جاری آمریکا متشکل از سناتورهای آمریکایی، مسئولان ارشد وزارت خارجه، اساتید برجسته علوم سیاسی، مدیران با سابقه سیا و پنتاگون پس از حادثه یازده سپتامبر، در مورد نحوه برخورد با جمهوری اسلامی و جلوگیری از روند روبه رشد اسلام گرایی و عمق استراتژیک قدرت نرم جهان اسلام در مقابل قدرت نرم جهان غرب بخش مهمی از محتوای سند استراتژی امنیت ملی آمریکا می باشد که جایگزین استراتژی سد نفوذ شوروی سابق است. از این دیدگاه تهدید امنیت ملی آمریکا، تهدیدهای نرم، نامتقارن و ترکیبی است که منابع آن عمدتاً در کشورها و رژیم های ضد آمریکایی و غیر لیبرال خاورمیانه می باشد.
ارتکاب به انواع جرم تهدید در فضای مجازی
براساس قانون مجازات اسلامی و قانون جرایم رایانهای، تهدید، ایجاد هراس برای اخاذی مالی و یا کامجوییهای غیراخلاقی در موبایل و یا شبکههای اجتماعی قابلپیگیری حقوقی است.
اگر کسی شما را در نرم افزارهای شبکه اجتماعی یا تلفنهمراه یا ایمیل تهدید کرد، باید بدانید تمام این محتواها در دادگاه به عنوان دلیل از شما و علیه شخص تهدیدکننده برای مجازات مرتکب به تهدید پذیرفته خواهند شد.
دادگاه، با مکانیسم مشخصی که توسط کارشناسان حوزه فناوری اجرا خواهد شد، صحت مدارک شما را برای مجازات مرتکب به تهدید بررسی کرده و در صورت تأیید، ملاک و مبنای صدور حکم قرار خواهد گرفت. پس اگر از جانب کسی با تهدیدی در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی مواجه شدید، میتوانید از طریق دادسرا اقدام کرده یا از طریق سایت پلیس فتا موضوع را پیگیری کنید.
در این راستا به انجام عملی که ممکن است موجب ضرر آبرویی یا شرافتی یا افشای اسرار خانوادگی شود، خواه تهدیدکننده به این واسطه، تقاضای مال به قصد اخاذی کرده یا نکرده باشد، جرم مستقلی است که بر اساس ماده ۶۶۹ قانونمجازاتاسلامی تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و یا تا دوسال حبس برای آن در نظرگرفته شده است.
بنابراین همینکه کسی شما را تهدید به افشای اطلاعات خصوصی (شامل عکسها، متن چتها، صدای ضبطشده، فیلم و…) کرده باشد، حتی اگر هرگز آن عمل را انجام ندهد (که در اکثریت مواقع این تهدیدات هرگز عملی نمیشوند)، ارتکاب جرم «تهدید» از سوی او قطعی و مجازات مرتکب به تهدید برای شما قابل شکایت و پیگیری است.
تهدیدات کارمندان سازمان
در بیشتر موارد کارکنان سازمان نسبت به هر فرد بیرونی، درباره شبکه و رایانه های روی آن اطلاعات بیشتری دارند. آنها، حداقل دسترسی قانونی به حساب های کاربری دارند که در این بین کارکنان فناوری اطلاعات سطح دسترسی بالاتری دارند.
تهدیدات امنیتی عمدی کارکنان عبارتند از:
۱- کارکنانی که از تکنیک های هک کردن برای بالا بردن دسترسی قانونی خود به سطح دسترسی مدیر سیستم استفاده میکنند. آنها با این کار اجازه پیدا می کنند تا برای منافع شخصی و سیاسی خود، موجب افشای اسرار تجاری، سرقت پول و… شوند.
۲- کارکنانی که دسترسی قانونی دارند و با این دسترسی برای منافع شخصی و سیاسی خود، موجب افشای اسرار تجاری، سرقت پول و… میشوند.
۳- اعضای خانواده کارکنان که در حال بازدید از دفتر کار می باشند، در زمانی که آنها منتظر هستند، برای اینکه آنها سرگرم شوند به آنها، به رایانه های شرکت سترسی داده میشود.
۴- افرادی که به اتاق های امن نفوذ پیدا میکنند تا به رایانه های بزرگ و کنسول سیستم های بزرگ دسترسی پیدا کنند.
۵- کارکنان سابق سازمان که با میل و علاقه خود سازمان را ترک نکرده اند و حس انتقام جویی از سازمان را دارند. حملات این افراد ممکن است به صورت فیزیکی و واقعی به تجهیزات و یا حملات هک سنتی باشد.
تهدیدات عمدی توسط کارکنان به عنوان خطرناک ترین انواع جرم تهدید می باشد.
کارکنان سازمان میتوانند به صورت غیرعمدی هم با ارتکاب انواع جرم تهدید باعث آسیب پذیری های بزرگی شوند. مانند:
۱- تبدیل شدن به قربانی یک حمله مهندسی اجتماعی، کمک کردن به یک هکر برای دسترسی غیرمجاز به شبکه
۲- آشکار کردن (افشای) ناخواسته اطلاعات
۳- خرابی فیزیکی تجهیزات و در نتیجه از دست دادن اطلاعات
۴- سوء استفاده از یک سیستم، مطرح کردن داده نادرست یا اشتباه و پاک کردن یا تغییر غیرعمدی داده ها
تهدیدات ناخواسته کارکنان می تواند از طریق آموزش مرتفع گردد. به عنوان مثال این موضوع منطقی به نظر می رسد که باید به کارکنان توضیح داده شود تا کلمات عبور خود را بر روی برگه های یادداشت چسبناک ننوشته و به صفحه نمایش نچسبانند، تا از به خطر افتاد رمز عبورها جلوگیری شود. با این حال حتی بهترین آموزش ها هم، هنگامی که سروکار شما با انسان ها باشد، در فشارهای ناشی از کار و گذشت زمان فراموش می شوند.
اقدام به ارتکاب انواع جرم تهدید علیه کارکنان می تواند از غیر منتظره ترین مکان ها اتفاق افتد.
به عنوان مثال فرض کنید کارمندان سازمان شما اجازه دارند ایمیل های شخصی خود را در ساعت کاری بررسی و ارسال کنند و یک کارمند در سازمان دارید که قصد دارد برای دیدن ایمیل های شخصی خود نرم افزار AOL را روی رایانه خود نصب کند. سؤالی که مطرح میشود این است که، حال که کارمندان اجازه بررسی و ارسال ایمیل های شخصی خود را دارند را دارند، چرا نباید از حساب کاربری AOL خود استفاده کنند؟ جواب این است که AOL درگاه های TCP را از راه غیرمعمول آن باز می کند و همه ترافیک پورت های ۵۹۱۰ تا ۵۱۹۳ را استفاده می کند. بنابراین این مسئله حفره های امنیتی بزرگی در استحکامات دفاعی شبکه شما ایجاد می کند. کارکنان شما می توانند با استفاده مرورگر وب و یا هر کلاینت ایمیل دیگر به به ایمیل AOL دسترسی داشته باشند. برای این کار شما باید پایش کنید که کارکنان چه نرم افزارهایی را می خواهند نصب کنند.
محافظت در برابر حوادث ناشی از تهدیدات
قطعاً کارمندان میتوانند به صورت غیرعمدی به یک شبکه آسیب برسانند. علاوه بر این حوادث طبیعی نیز رخ میدهند و به عنوان تهدیدی برای امنیت شبکه محسوب میشوند.یک طرح امنیتی خوب به محافظت از خرابی داده ها و گم شدن آنها در مقابل حوادث زیر هم نیاز خواهد داشت:
۱- نوسانات برق
۲- خرابی های سخت افزاری
۳- بلایای طبیعی مانند آتش سوزی، سیل و…
محافظت از خرابی غیرمترقبه شبکه شامل حفاظت از منبع تغذیه (مانند پشتیبان برای تغییر ولتاژ و جریان و UPSها) و طرح جامع پشتیبانگیری میباشد. در واقع اینکار هنگامی خوب انجام میشود که تمرین های پشتیبانگیری، بازیابی حادثه و برنامه ریزی قابل توجه صورت گرفته باشد.
تهدید خارجی : افراد عامل این تهدیدها که معمولاً نسبت به کارکنان و کاربران داخل سیستم از منابع سیستم اطلاعات کمتری دارند، جهت اقدام خرابکاری مجبور به صرف زمان بیشتری برای کسب اطلاع و دسترسی به منابع سیستم خواهند بود. معمولاً گروه هکرهای کلاه سیاه، دشمنان خارجی شبکه محسوب می شوند.
نکته ۱ :
هرکس به جبر وقهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضا و یسا مهر نماید و یا سند و نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می باشد را از وی بگیرد و به حبس از سه ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد
نکته ۲ :
هرگاه کسی دیگری را به هر نحویتهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید ، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد .
نحوه شکایت از مرتکبین جرم تهدید
برای طرح شکایت تهدید و مجازات مرتکب به تهدید باید ابتدا به دفتر خدمات قضایی مراجعه و شکواییه را ثبت نمود. برای ثبت شکواییه تهدید، مشخصات فرد تهدید کننده، محل وقوع جرم و نیز ادله طرح شکایت نظیر شهود، پیامک، متنهای فضای مجازی و … لازم است. پس از ثبت شکواییه براساس محل وقوع، پرونده به دادسرای مربوطه ارجاع شده و تحقیقات از شاکی برای بررسی صحت و سقم ادعا و ادله وی آغاز میگردد.
در صورت تشخیص دادیار پرونده، برای متهم قرار مجرمیت صادر گردیده و برای وی وثیقه تعیین شده و ابلاغیه جلب به دادرسی برای وی صادر میگردد. در این مرحله استفاده از یک وکیل کیفری حرفهای و یا یک مشاوره حقوقی تخصصی بسیار ضروری است. این قرار تا ۱۰ روز قابل اعتراض خواهد بود. پس از آن پرونده به دادگاه ارجاع میشود تا قاضی برای آن وقت رسیدگی تعیین نماید.
در جلسه رسیدگی و مجازات مرتکب به تهدید باز هم ادله شاکی و دفاعیات متهم بررسی شده و پس از آن دادگاه بدوی رای صادر مینماید که تا ۲۰ روز قابل اعتراض و تجدیدنظر خواهی میباشد. در صورت اعتراض هر یک از طرفین در مهلت قانونی مقرر به رای صادر شده، پرونده به دادگاه تجدید نظر ارجاع میشود. پس از صدور رای مجازات مرتکب به تهدید تجدیدنظر، رای قطعی گردیده و برای اجرا به واحد اجرای احکام دادگاه ارجاع میشود
محل وقوع جرایم توهین، تهدید و افترا به صورت ارسال پیامک تلفنی کجاست ؟
با وحدت ملاک از رای وحدت رویه ۷۲۱ هیات عمومی دیوان علی کشور مورخ ۲۱/۴/۹۰که محل اقامت شاکی را محل وقوع انواع جرم تهدید و دادسرای محل اقامت شاکی را صالح به رسشیدگی دانسته است . می توان گفت در مورد توهین و تهدید و افترا از طریق تلفن نیز محل شنیدن الفاظ مجرمانه فوق صالح به رسیدگی می باشد . از سوی دیگر این موضوع به نفع شاکی نیز می یاشد .
گردآورنده : موسسه حقوقی سروش نافع دادمان