شما ممکن است در طول زندگیتان حداقل یکبار به دستگاه قضایی مراجعه کنید و یا کسی از اطرافیانتان را بشناسید که گذرش به دادگاه حقوقی یا کیفری و یا دادسرا افتاده باشد، ولی دیوان عدالت اداری برایتان ناآشنا باشد و درست ندانید برای طرح چه شکایتی باید به دیوان مراجعه کنید. در این مقاله از مجله حقوقی موسسه سروش نافع دادمان ابتدا صلاحیت دیوان عدالت اداری را مشخص میکنیم و در ادامه روند رسیدگی پرونده ها در دیوان را توضیح میدهیم.
دیوان عدالت اداری چرا تشکیل شده است؟
دیوان عدالت تنها مرجع عمومی اداری است که در اصل ۱۷۳ قانون اساسی پیش بینی شده و آخرین بار قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان در مرداد ۱۳۹۲ اصلاح و به روز رسانی شد و پس از آن لازم الاجراشد.
دیوان عدالت اداری زیر نظر رییس قوه قضاییه تشکیل شده و در تهران مستقر است. دارای چندین شعبه بدوی، شعب تجدیدنظر، هیات عمومی و هیات های تخصصی است.
چه دعاوی در دیوان عدالت اداری رسیدگی می شود؟
به طور کلی ۵ مورد از دعاوی در دیوان عدالت اداری مورد بررسی و رسیدگی قرار می گیرد که در ادامه به آن اشاره می کنیم:
۱- رسیدگی به شکایت از همه تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی
۲- رسیدگی به شکایت از آیین نامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداری ها و موسسات عمومی غیردولتی به علت مغایرت با شرع یاقانون و …که موجب تضییع حقوق اشخاص میشود.
۳- رسیدگی به شکایت از آرا و تصمیمات قطعی مراجع اداری
۴- رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی دادگاههای اداری، هیأتهای بازرسی و کمیسیونهایی مانند کمیسیونهای مالیاتی، شورای کارگاه، هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون موضوع ماده(۱۰۰) قانون شهرداریها، کمیسیون موضوع ماده(۵۶) قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و منابع طبیعی و اصلاحات بعدی آن منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها
۵- رسیدگی به شکایات استخدامی
دیوان عدالت اداری به چه موضوعاتی رسیدگی نمی کند؟
۱- واحدهای دولتی علیه هم نمی توانند در دیوان شکایت کنند مثلا اداره برق شهر شما سر موضوعی با شهرداری اختلاف پیدا کرده. این دعوا باید در دادگاه عمومی رسیدگی شود و در دیوان عدالت اداری رسیدگی نمی شود. پس فقط مردم می توانند از واحدهای دولتی شکایت کنند.
۲- تصمیمات و آراء دادگاهها و سایر مراجع قضائی دادگستری و نظامی و دادگاههای انتظامی قضات دادگستری و نیروهای مسلح قابل شکایت در دیوان نمیباشد.
۳- دیوان فقط مسوول پرداخت خسارت را مشص میکند و تعیین میزان خسارت با دادگاه عمومی است. پس دیوان عدالت اداری مقدار خسارت پرونده را تعیین نمیکند.
شیوه رسیدگی و روند دادرسی در دیوان عدالت اداری
دادرسی در دیوان با تقدیم دادخواست شروع میشود قبلا درباره دادخواست توضیح دادیم و گفتیم دعوای حقوقی در دادگاه با تقدیم دادخواست شروع می شود. در دیوان عدالت هم برگه تقاضای شما از قضات دیوان دادخواست نام دارد.
به تازگی سامانه اخذ دادخواست الکترونیک را در سایتی به نشانی sajed.divan-adalat.ir فراهم کرده است و مردم از این پس میتوانند دادخواستهای خود را حتی در منزل از طریق اینترنت برای رسیدگی به دیوان ارسال کنند. یادتان باشد حتما باید شماره ثنا داشته باشید که ثبت نام ثنا از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صورت میگیرد.
مرحله بعدی و مهم در رسیدگی دیوان عدالت اداری، بررسی لایحه دفاعی شما و مدارک پیوست است.
از آنجا که رسیدگی در دیوان اصولا غیر حضوری صورت میگیرد ، برای آنکه در دیوان عدالت به خواسته تان برسید فقط و فقط به یک مشاوره تخصصی و یک دادخواست و لایحه قوی نیاز دارید. ما در موسسه حقوقی دادمان با در اختیاز داشتن وکلای مجرب حقوقی آماده ایم تا برای شما در کوتاهترین زمان و با صرف هزینه ای مناسب یک لایحه دفاعی قوی و کارآمد را تنظیم کنیم.
لازم است بدانید طبق ماده ۶۵ قانون دیوان عدالت ، کلیه آراء شعب بدوی دیوان به درخواست یکی از طرفین یا وکیل یا قائممقام و یا نماینده قانونی آنها، قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر است.
مهلت تجدیدنظرخواهی برای اشخاص مقیم ایران بیست روز و برای اشخاص مقیم خارج از ایران دو ماه از تاریخ ابلاغ است.
شما برای تجدیدنظر خواهی نیز به یک دادخواست تجدیدنظر و لایحه اعتراضی کامل و دقیق نیاز دارید. همه این خدمات را موسسه حقوقی سروش نافع دادمان به صورت کامل و با قیمت مناسب برای شما انجام میدهد:
سوالات متداول درباره دیوان عدالت اداری
آیا رسیدگی در دیوان حضوری صورت میگیرد؟
خیر، علی الاصول غیر حضوری است ولی به صلاحدید قاضی ممکن است از طرفین بخواهند تا در جلسه شرکت کنند
وکیل در رسیدگی دیوان چه نقشی دارد؟
در پرونده های دیوان نقش لایحه دفاعی و لایحه اعتراضی بسیار دارای اهمیت است. نوشتن لایحه در تخصص یک وکیل مجرب و متخصص است
آیا دیوان عدالت اداری در مراکز استانهاهم شعبه دارد؟
خیر، تمام شعبات دیوان در تهران است وهمگی پرونده ها آنجا رسیدگی میشود.