بر اساس قانون، مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد تعیین شده و افزایش مهریه پس از عقد و ازدواج از نظر شرعی صحیح نیست و زن نمی‌تواند پس از عقد مهریه خود را افزایش دهد.
مهریه مالی است که به هنگام عقد ازدواج، مرد متعهد میشود به همسر خود بپردازد. این مال می‌تواند به صورت نقدی (وجه رایج کشور)، سکه و طلا، سایر اموال منقول یا غیرمنقول مانند ملک، آپارتمان یا خودرو… باشد اما گاهی این سوال مطرح میشود که چگونه میزان مهریه را تغییر دهیم؟ در این نوشتار از مجموعه نکات و دانستنی های مجله حقوقی دادمان به بررسی تغییر در میزان مهریه بعد از ازدواج می‌پردازیم.
به گفته وکیل خانواده افزایش مهریه موضوعی است که به رغم آنکه عرف جامعه از میزان افزایش یافته با عنوان مهریه یاد میکند، وضعیت حقوقی چنین توافقی در رویه قضایی محل اختلاف است. در قانون مدنی هیچ ماده ای به افزایش مهریه اختصاص داده نشده و قانون در این مورد ساکت است.
با وجود این به لحاظ طرح دعاوی بسیار در محاکم پیرامون افزایش مهریه و تغییرات صورت گرفته در خصوص افزایش مهریه در رویه قضایی کشور نظرات متفاوتی اتخاذ شده است. گاهی اوقات زوجین تصمیم می گیرند میزان مهریه را افزایش دهند اما سوالی که مطرح می شود این است که آیا پس از عقد امکان افزایش مهریه با توافق زوجین وجود دارد؟ و راههای افزایش مهریه چیست؟
افزایش مهریه بعد از عقد و ازدواج
برخی محاکم با این استدلال که مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد نکاح مقرر شده، دعوای مطالبه مازاد بر مهریه را محکوم بر رد می دانند، در مقابل برخی به استناد حکومت اراده طرفین عقد، عدم مخالفت چنین توافقاتی با موازین شرعی، قوانین موضوعه و مقررات دولتی دعوای خواهان را مسموع دانسته و زوج را به پرداخت مهریه مذکور محکوم می نماید.
بر خلاف کاهش میزان مهریه که در دفتر اسناد رسمی و قالب های حقوقی متفاوتی چون اقرار، ابراء، صلح، هبه و بذل صورت می گیرد افزایش مهریه به صورت اقرار نامه رسمی در دفتر خانه اسناد رسمی انجام می شود.
در این مورد بین وکلا و حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد، النهایه باید مطابق رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که بر اساس نظر فقهای شورای نگهبان صادر شده عمل نمایند.
النهایه، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پس از بحث و بررسی در تاریخ دوازدهم مرداد ماه سال ۱۳۸۸ رأی خود را مبنی بر اینکه مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد نکاح تعیین شده می باشد و افزایش مهریه بعد از عقد شرعا صحیح نیست و ترتیب آثار مهریه بر آن خلاف موازین شرع شناخته شد .
بنابراین، در حال حاضر همه دادگاه ها ی خانواده می بایست طبق رأی دیوان عدالت اداری عمل نمایند. بنابراین امکان افزایش مهریه بعد از عقد وجود نخواهد داشت و ازدیاد میزان مهریه جزء مهریه نیست، فقط یک تعهد و هبه از سوی مرد به زن است که عنوان و امتیاز مهریه را ندارد.
مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد واقع شده است و ازدیاد مهر بعد از عقد شرعاً صحیح نیست و ترتب آثار مهریه بر آن خلاف موازین شرع شناخته شد.
اگر مرد یا زن بخواهند میزان مهریه خود را افزایش یا کاهش دهند، باید آن را در سند رسمی ذکر کنند و در دفترخانه به ثبت رسانند. البته هر گونه تغییر در میزان مهریه مستلزم فسخ عقد ازدواج و جاری شدن مجدد صیغه عقد دائم است، که باید توجه داشت این نظر خلاف شرع مقدس اسلام است. بنابراین بر اساس قانون مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد تعیین شده و تغیر در میزان مهریه، پس از عقد از نظر شرعی صحیح نیست و زن و شوهر نمی‌توانند پس از عقد مهریه خود را افزایش دهند.
رویه قضایی در افزایش مهریه
نظر اکثر قضات و رویه حاکم افزایش مهریه را در قالب عبارت افزایش مهریه باطل می دانند و تعهد مرد در این خصوص یک تعهد مستقل به شمار می رود که زن می تواند از طریق دادگاه الزام به ایفای تعهد را بخواهد و این افزایش، مهریه محسوب نمی شود و احکام مهریه را دارا نمی باشد.
راه حل قانونی افزایش مهریه
افزایش مهریه به موجب اقرارنامه رسمی یا افزایش مهریه در سند ازدواج پذیرفته نمی شود زوجینی که قصد افزایش مهریه را دارند باید از طریق سایر تعهدات مالی مانند صلح اموال ، هبه ، صدور چک یا سفته اقدام به افزایش مهریه کنند.
افزایش مهریه چگونه امکان پذیر است؟
افزایش مهریه از طریق اقرارنامه یا تغییر در مندرجات سند ازدواج مطابق رأی شماره ۴۸۸ – ۱۵/۶/۱۳۸۸ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری بعد از عقد صحیح نیست و هیچ اثر حقوقی ندارد و مهریه شرعی زن همان است که در زمان عقد واقع شده است و دادگاهها در رسیدگی به خواسته افزایش مهریه ترتیب اثر نمی دهند.
شیوه قانونی افزایش مهریه چیست؟
چنانچه زوجین قصد افزایش مهریه داشته باشند باید از طریق سایر تعهدات مالی مانند صدور سفته یا چک و یا در قالب صلح یا هبه اقدام به این امر کنند.
محاسبه مهریه در اپلیکیشن دادمان
موسسه حقوقی سروش نافع دادمان (شعبه مرکزی کرج) با همکاری تیمی قدرتمند و متعهد متشکل از حقوقدانان مجرب، وکلای پایه یک دادگستری، قضات بازنشسته، اساتید دانشگاه و کارشناسان در حوزه های مختلفی از جمله خانواده و ثبت و صنایع و مالی و کیفری و حسابداری با هدف ارائه خدمات گسترده مشاوره حقوقی و داوری و قبول انواع وکالتهای حقوقی و کیفری و خانوادگی در چارچوب قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران و در راستای تکریم ارباب رجوع اقدام به راه اندازی اپلیکیشن دادمان کرده است و یکی از بخشهایی که در این اپلیکیشن با استقبال زیاد کاربران روبرو شده بخش محاسبه مهریه میباشد. برای دریافت لینک اپلیکیشن و نصب آن روی عکس زیر کلیک کنید:
