تصرف عدوانی

دعوای رفع تصرف عدوانی

طبق ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی دعوای تصرف عدوانی عبارت است از ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری  بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می کند . در دعوای تصرف عدوانی برخلاف دعوای خلع ید ، نیازی نیست خواهان مالک رسمی ملک باشد. دعوای تصرف عدوانی را می توان به دو صورت حقوقی و کیفری مطرح نمود که طرح این دعوا به صورت حقوقی و کیفری متفاوت می باشد از این لحاظ که در دعوای حقوقی را به تصرف عدوانی نیازی نیست خواهان مالک باشد بلکه صرف اثبات تصرف سابق کفایت می کند ولی در دعوای کیفری تصرف عدوانی شاکی باید مالک رسمی ملک باشد در غیر این صورت شکایت وی قابل پیگیری نمی باشد.

نحوه طرح دعوای رفع تصرف عدوانی

دعوای تصرف عدوانی توسط متصرف سابق علیه متصرف فعلی مطرح می شود . دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای رفع تصرف عدوانی دادگاه محل وقوع ملک می باشد . از جمله دلایلی که می توان جهت اثبات ادعا مطرح نمود می توان به شهادت شهود ، ارائه مدارکی مانند وکالت نامه ، اجاره نامه و …. که ثابت نماید ملک وی در تصرف خوانده بوده ومدت آن تمام شده است ،ارائه مدرکی که نشان دهد معامله ای که بین او متصرف صورت گرفته است به جهتی از جهات باطل یا فسخ گردیده و… اشاره نمود . در صورتی که خواهان مالک رسمی ملک باشد می تواند اجرت المثل ایام تصرف را نیز ضمن دعوای رفع تصرف عدوانی بخواهد.

درصورتی که دادگاه پس از بررسی اسناد و مدارک تصرف ، خوانده را غیر قانونی تشخیص دهد رأی به رفع تصرف عدوانی صادر می نماید . همچنین خواهان می تواند قبل از صدور رأی تقاضای صدور دستور موقت کند و دادگاه در صورتی که دلایل وی را موجه تشخیص دهد ، دستور جلوگیری از ایجاد آثار تصرف و یا تکمیل اعیانی از قبیل احداث بنا و غرس اشجار یا کشت زرع یا از بین بردن آثار موجود را در ملک دعوا صادر می نماید .

نحوه اجرای رأی رفع تصرف عدوانی

طبق ماده۱۷۵ قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که رأی صادره مبنی بر رفع تصرف عدوانی باشد بلافاصله به دستور مرجع صادر کننده توسط اجرای دادگاه ضابطین دادگستری اجرا خواهد شدو درخواست تجدید نظر مانع اجرا نمی باشد در صورت فسخ و در مرحله تجدید نظر ، اقدامات اجرایی به دستور دادگاه اجرا کننده حکم به حالت قبل از اجرا اعاده می شود و در صورتی که محکوم  به ، عین معین بوده و استرداد آن ممکن نباشد ، مثل یا قیمت آن وصول و تأدیه خواهد شد.